aanpak van de VSV-afdeling. De onenigheid onder de vrijen werkte verlammend op de
activiteiten. Naar het voorstel van C. Kriller uit Schoorl zouden de vrije socialisten naar
de oude toestand moeten terugkeren en zou de IAMV moeten samensmelten in de VSV.
Zover kwam het niet. De IAMV en de VSV, onder leiding van de nieuwe voorzitterDirk
Arie Klomp, bleken ook gezamenlijk te kunnen optreden. De verbroedering droeg ertoe
bij dat werkelijk grootse evenementen konden plaatsvinden. Zoals de meeting tegen het
militarisme op 25 november 1912 met Domela Nieuwenhuis en de protestvergadering
tegen het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog op 2 augustus 1914 met dominee N.J.C.
Schermerhorn uit Nieuwe Niedorp.10
De balans in het laatste oorlogsjaar
Internationale thema's beheersten de agenda van de plaatselijke afdelingen. Het
oorlogsleed lag dicht bij huis. De Eerste Wereldoorlog bracht honderdduizenden
gevluchte Belgische burgers naar het neutrale Nederland waar zij werden opgevangen
door lokale comités. Voor de duizenden gevangengenomen en geïnterneerde Duitse
militairen en deserteurs werden her en der in het land kampementen ingericht.
Aanvankelijk was ook Alkmaar aangewezen als plaats van opvang maar spoedig
vertrokken zij naar het Interneringdepot in het nabijgelegen Bergen. Hun aanwezigheid
maakte veel los.
De IAMV-ers streden voor de onmiddellijke invrijheidsstelling van de deserteurs. Zij
beschouwden het als een groot onrecht dat de mannen 'die hun wapens hadden
weggesmeten' thans achter prikkeldraad werden vastgezet. Met grote regelmaat
organiseerden zij solidariteitsbijeenkomsten, ook voor dienstweigeraars uit de eigen
afdeling. IAMV-ers en SDAP-ers bespraken zelfs de tactiek van de Duitse sociaal
democraten ('Wofiir kampfte Liebknecht j op de vergadering van 7 juni 1917 in het SDAP-
gebouw 'Voorwaarts'. In de laatste oorlogsjaren floreerde kortom de beweging van het
anti-militarisme en heerste er een ronduit revolutionaire stemming.
Tegen deze achtergrond van een gistende wereld hielden de Alkmaarse socialisten in mei
1918 hun traditionele meibijeenkomsten in De Harmonie. In het sociaal-democratische
mei-comité waren de SDAP-afdeling, de Alkmaarse Bestuurders Bond als overkoepelende
organisatie van de gezamenlijke moderne vakverenigingen, de afdeling van de
Nederlandse Vereniging tot Afschaffing van Alcoholische Dranken, de Arbeiders
Coöperatie en de Bondsafdeling voor Vrouwenkiesrecht verenigd, waarmee eens te meer
werd geïllustreerd dat de sociaal-democratie in de stad zich behoorlijk had vertakt en
genesteld. Dit gold evenzeer voor de getalsmatig zwakkere vrije socialisten. Op hun
meibijeenkomst onder auspiciën van het Revolutionair-Socialistisch Comité waren de
revolutionaire-socialistische Vrouwenclub, de IAMV, de Onafhankelijke Vakorganisaties,
de Geheelonthoudersafdeling en de Vrije Socialistische Vereniging vertegenwoordigd.
Het was ter gelegenheid van de meiviering der vrije socialisten dat de foto is geschoten
van de Alkmaarse IAMV-afdeling. Dat was geen toevalligheid. De dienstweigering genoot
