In memoriam Johannes Jouke Schilstra
(1915-1998)
Redactie Oud Alkmaar
'Het land boven het IJ: dat is uw land. Een land, dat in de loop der
eeuwen door de natuur zelf, alsmede door ingrepen van de mens in die
natuur, is gevormd en van gezicht is veranderd. Een boeiend
polderland, waarvoor u de belangstelling van velen hebt gewekt:
waarvan u de geschiedenis krachtig heeft verdedigd tegen onbegrip'.
Met deze woorden kreeg Schilstra in 1979 door Prins Bernard de Zilveren
Anjer van het Prins Bernardfonds uitgereikt. Het was een beloning voor
zijn jarenlange inzet voor de cultuurhistorie van Noord-Holland boven
het IJ.
Johannes Jouke Schilstra werd op 28 februari 2915 te Apeldoorn geboren. Hij volgde
het voorbeeld van zijn vader en koos voor een loopbaan in het onderwijs. Na de
kweekschool te hebben doorlopen kwam hij in Kralingen voor de klas te staan. Intussen
studeerde hij voor de M.O. akte Duits, wat hij later, vanwege de Duitse inval, verruilde
voor een studie M.O. Engels. In 1946 kreeg hij een baan als leraar Engels aan de Rijks
H.B.S. te Enkhuizen. In 1954 werd hij leraar Engels aan de Rijks H.B.S. te Alkmaar en
bleef dit tot zijn pensionering. Naast zijn leraarschap was hij actief als publicist van
historische werken, als bestuurder, politicus en als actievoerder. Dat hij vooral bekend is
geworden door de dingen die hij naast dat leraarschap deed, tekent de energieke
persoonlijkheid die Schilstra was.
Schilstra's loopbaan als schrijver begon met een boek over koekplanken [1961). Daarna
volgde het tweedelige Dit land boven het IJ (1964-1966). Ter gelegenheid van het 425-jarig
bestaan van het hoogheemraadschap Uitwaterende Sluizen in Kennemerland en West-
Friesland schreefhij vervolgens Wie water deert: het Hoogheemraadschap van de Uitwaterende
Sluizen in Kennemerland en West-Friesland, 1544-1969 (1969). Zijn boek Schermerland: mensen
en molens (1971) ontstond naar aanleiding van een actie tegen de zogeheten 'Stamweg',
een geplande autoweg dwars door de Schermer. Het volgende grote werk was een boek
over de geschiedenis van de Westfriese Omringdijk dat in 1974 verscheen onder de titel
Johannes Jouke Schilstra.
Fotostudio Frits Dijkhof
Bergen NH
Domkerk, Linköping
1
