Informatierubriek
Bureau monumentenzorg en archeologie gemeente Alkmaar
Gemeentelijke monumenten in de binnenstad
Na jaren van voorbereiding is het dan zover. In Alkmaar zijn de eerste
gemeentelijke monumenten aangewezen. Voorlopig blijft de aanwijzing
nog beperkt tot de binnenstad, maar in 1994 en 1995 zullen ook de ge
bieden buiten de singels in het proces betrokken worden.
Naast de 333 rijksmonumenten, die zich evneens voor het grootste deel
in de binnenstad bevinden, telt de stad nu 172 gemeentelijke monumen
ten. De panden zijn in samenspraak met de Alkmaarse welstands- en
monumentencommissie en de buurten door het bureau monumenten
zorg geselecteerd.
De aandacht werd bij de selectie vooral gericht, op dat wat in de periode
tussen ca. 1850 en 1940 in de stad is gebouwd.
De periode daarvóór was in principe voldoende vertegenwoordigd in
het rijksmonumentenbestand.
Het gaat bij de selectie en aanwijzing van gemeentelijke monumenten
dan ook grotendeels om panden uit de periode van de z.g. jongere
bouwkunst. Daaronder vele bouwwerken die door de gemiddelde
kunsthistoricus nog niet zolang geleden verfoeid werden en waar men
derhalve weinig oog voor had. In de afgelopen jaren is hier de nodige
verandering in gekomen. Men is gaan beseffen dat wat onze groot- en
overgrootouders gebouwd hebben ook de moeite van het beschermen
waard is.
Panden als het voormalige kadastergebouw aan de Gedempte Nieuwe-
sloot, de villas in het Kennemerpark, maar ook bij voorbeeld modehuis
Meijer aan de Langestraat of het veelkleurige Jugendstilpand, bijgenaamd
't Kasteeltje, op de hoek van de Zilverstraat, wil eigenlijk niemand meer
in het stadsbeeld missen. Bij een eerste inventarisatie in de binnenstad
bleek dat er in deze sfeer ca. 670 panden de moeite van het bekijken
waard waren. Zo'n groot aantal kon echter om allerlei redenen onmoge
lijk op een monumentenlijst geplaatst worden. Monumenten behoren
toch een bepaalde exclusiviteit te hebben en ook hier gaat op, dat over
daad schaadt. Er moest dus verder geselecteerd worden en dat was niet
eenvoudig.
Hoe kan bepaald worden wat de meest representatieve panden in zo'n
vrij groot bestand zijn? Er zijn talloze methoden voor ontwikkeld en in
Alkmaar hebben we er ook één toegepast, maar uiteindelijk blijft er al
tijd enige subjectiviteit bestaan.
Een mens is gelukkig geen computer en eindbeslissingen zijn, los van
