Een ongelovige kan geen kerk bouwen
Op de avond van één van de vele tropische juli-dagen verkeerden we in de
gelukkige omstandigheid dat gastvrouw Hanna Denkers haar tuin in Oterleek
beschikbaar stelde voor een gesprek met haar en twee andere personen die
geboren en getogen zijn in Oterleek: de heren Van Harskamp (geboren in
1923) en Dekker (1926). Omdat de persoonlijke herinneringen van de
gastvrouw minder ver terug gaan dan die van de beide heren had ze die 'ter
hulp geroepen'. De heer van Harskamp heeft zijn hele leven als aannemer
gewerkt en de heer Dekker is vanaf 1976, na 15 jaar veehouderij, nog veie
jaren bij de provincie werkzaam geweest.
Het gesprek levert weer een ander beeld op dan in de andere dorpen. Geen
geloofstegenstelling, maar wel een sociale tegenstelling: die tussen 'de arme
Oterlekers' en sommige boeren uit de Schermer.
Toch speelde de kerk wel een rol in Oterleek: een heiden een nieuwe kerk
laten bouwen was bijna vloeken in de kerk en ook het gebruik van land van
de kerk kon beter i. handen zijn van lidmaten van die kerk.
Het eerste verl ia! gaat over de halsstarrigheid van een dominee.
De nieuwe kerk van 1925
De oude kerk van Oterleek stortte in 1925 bijna van ellende in elkaar,
vertelt de heer van Harskamp. Er moest een nieuwe kerk komen, een
architect maakte een tekening en er kwam een aanbesteding. Vader Van
Harskamp was aannemer van beroep en wilde dolgraag een inschrijving
doen. Maar er was één probleem: hij had geen geloof, 'hij was een heiden'.
En dominee vond 'dat dat niet kon'. Vader Van Harskamp zocht een uitweg,
hij schreef samen met een goede vriend - ook een aannemer- in. En die
vriend was - weliswaar in Oudorp- wel lid van de kerk. En ongelukkig voor
de dominee werden zij de laagste inschrijvers.
De kerkenraad was verdeeld over de houding van de dominee, vooral
omdat vader Van Harskamp twee jaar daarvoor had laten zien dan wel geen
christen te zijn, maar zich wel als een christen te gedragen. Hij had toen veel
goed werk gedaan na een grote brand die Oterleek trof. Na rijp beraad werd
het werk aan vader Van Harskamp gegund. Dominee nam dit hoog op, hij
verliet de gemeente!
De Van Harskamp-kerk' kwam er dus. Wat was de rol van de kerk?
De betekenis van de kerk
De Oterlekers waren bepaald geen fanatieke kerkgangers. Een mengeling
van Nederlands-hervormd en ongelovig. En één katholiek gezin. De heer Van
171
