Hoe pastoor ingreep in het leven van een
protestante huisarts
De redactie heeft Tineke Schermerhom, de dochter van dokter
Schermerhom - huisarts in De Rijp in de veertiger/vijftiger jaren - gevraagd of zij
haar herinneringen aan de tijd dat ze in De Rijp woonde op papier wilde zetten.
En dan met name haar herinnering aan de toen bestaande verhouding
rooms-katholiekjprotestant en vooral aan de gevolgen die de verzuiling voor
haar vader had.
Zij antwoordde dat ze dat graag wilde proberen, maar voegde er aan toe
dat ze toen nog heel jong was en dat bedacht moet worden dat het haar
herinneringen aan gebeurtenissen uit een grijs verleden zijn.
Hieronder haar verhaal.
Herinneringen van een toen vijftienjarige aan een verzuild De Rijp
en aan de betekenis daarvan voor haar vader
Om te beginnen iets over onze gezinssituatie, met daarbij mijn vader
hoofdzakelijk in het middelpunt. Hij was, zoals hij dat zelf zei, een 27-
jarige jonge man, een 'broekie', toen hij, als net afgestudeerd arts, in 1935 de
praktijk overnam van dokter Jebbink, die de enige arts was in De Rijp en
omstreken. Hij was pas getrouwd en mijn ouders betrokken het doktershuis
in de Rechtestraat. In die tijd hadden plattelandsartsen ook zelf een apotheek
aan huis.
Na een jaar werd mijn oudste zusje Gita geboren; ik zag het levenslicht in
1938, mijn broertje Wim in 1940, een paar maanden voor de oorlog uitbrak.
Na de oorlog kwamen er nog mijn zusje Ankie in 1946 en mijn jongste
broertje Jan in 1948 bij.
De Rijp was een klein dorpje, bestaande uit de Rechtestraat, de
Tuingracht en een wijk, die de Buurtjes heette en telde ongeveer 1500
inwoners. De helft zo ongeveer was protestant (hervormd, doopsgezind,
luthers of gereformeerd, met eigen kerken allemaal), de andere helft was
rooms-katholiek, ook met een eigen kerk, èn een eigen begraafplaats, zoals
er ook één was bij de Grote Kerk op de Dam voor de protestanten. De
roomsen en protestanten, zoals de twee groepen heetten.
Ze hadden niet alleen eigen kerken en begraafplaatsen, maar er was ook
de protestante en de roomse school. Het was ondenkbaar in die tijd dat een
rooms kind een protestante school bezocht en omgekeerd gebeurde dat ook
niet. En er werd ook niet gespeeld met elkaar... Er waren roomse en
protestante café's en roomse en protestante voetbalclubs en gymnastiek
verenigingen.
154
