de meest gematigde rol. In de jaren na de scheiding was Wiedijk buitenge
woon actief in het schrijven van artikelen.30
Met Van Ravesteyn en De Wolff formuleerde hij een beginselprogamma
voor de SDP).3' In zijn SDP-tijd kwam Wiedijk vaak in botsing met degenen
d;e de Tribune beheersten, met Wijnkoop en de zijnen.32 Op veel punten was
Wiedijk het niet eens met zijn partij. Dit kwam tot uiting in wat de 'zaak-
ks' heette: de Tribune weigerde een ingezonden stuk van Wiedijk, die daarna
heel fel tegen Wijnkoop (de redactie-secretaris van de Tribune) reageerde en
d e reactie publiceerde in de Nieuwe Tribune. De latere hoogleraar Mannoury
n im het voor Wiedijk op: Het was niet vriendelijk van u (u is Wijnkoop, D.M.),
h 't was niet konsekwent van u en het was niet socialistisch van u het stuk van
ks te weigeren. Want: le heeft hij prachtig werk voor ons gedaan, 2e is uw
a 'ofpot toch te klein voor zijn formaat, 3e hebt ge de demokratie altijd ver-
o digd en ook wel eens in praktijk gebracht.33 Op het congres van de SDP
v jrd Wiedijk veroordeeld, waarop Wiedijk de partij in 1914 verliet. Niet zozeer
o ndat hij het standpunt van de partij niet deelde, maar omdat de vrijheid van
meningsuiting in het geding was.34
V iedijk vanaf 1914
In de Eerste Wereldoorlog die volgde stond Wiedijk vrij ver af van de SDAP
e naderde hij in zijn opvattingen meer de Weekblad-marxisten (met Van der
C >es als voortrekker). Hij kon zich met name verenigen met de traditioneel
K utskyaanse interpretatie van het marxisme die Van der Goes voorstond. In
ja luari 1916 verscheen het eerste nummer van De Socialistische Gids,
V iandschrift der Sociaal Democratische Arbeiderspartij. De redactie werd
g /ormd door zijn vriend/vijand R. Kuyper, Van der Goes, Bonger en Vliegen.
N het verschijnen van de Socialistische Gids kreeg De Nieuwe Tijd een meer
re /olutionair karakter. Wiedijk vervreemdde van zijn oude blad, zijn gezond-
h' id liet na 1920 weer veel te wensen over. Door zijn hernieuwde ziekteperiode
er door politieke vereenzaming werd zijn aandacht voor persoonlijke ver
ft) udingen groter, tot uiting komend in het beter onderhouden van zijn
sc laarse vriendschappen en in zijn biografisch werk na die tijd. Contact met
H nriette Roland Holst bleef hij zijn hele leven op prijs stellen en met Van
der Goes en De Wolff uit het SDAP-kamp bleef hij in wederzijdse onvergetel-
heid verbonden38
Het eerste biografisch werk van Wiedijk, de Quack-studie. verscheen in de
Socialistische Gids in 1917. Bonger had hem de zo pijnlijke wens der redactie
om beknopt te zijn overgebracht, waarop de vaak wat mopperige Wiedijk had
geantwoord: voor een redaktie als die van SG is men bereid naar het onmoge
lijke te streven.36
187
