dat de oppositionelen weigerden zich kandidaat te stellen voor partij functies
('dienstweigering')15
In 1907 komt op het partijcongres in Haarlem een verzoening tot stand
met het merendeel van de marxisten: Gorter, Pannekoek, H. Roland Holst en
Pieter Wiedijk legden zich tegen wil en dank bij het standpunt van de partij
leiding neer. Een groep jongere radicale marxisten ging daarmee niet accoord
en richtten het oppositionele blad De Tribune op. Aanvoerders van deze lich
ting waren: David Wijnkoop (1876-1941, zoon van een Amsterdamse rabbijn
studeerde Nederlands, opvallend door zijn gedrevenheid, geldingsdrang er
fanatisme), Willem van Ravesteyn (1876-1970, zoon van een sigarenfabrikant
studeerde Nederlands en geschiedenis, iemand die erg van zijn eigen voor
treffelijkheid overtuigd was) en Jan Cornelis Ceton (1875-1943, onderwijzers
zoon, werd zelf ook onderwijzer, een onverstoorbare harde werker).16
In oktober 1907 verscheen het eerste nummer van De Tribune (de redactie
werd gevormd door Wijnkoop, Van Ravesteyn en Ceton en het blad 'kree£
min of meer de zegen' van Gorter en Pannekoek), waarin Troelstra gelijk de
volle laag kreeg. In 1909 barstte de bom: op het congres van 13 en 14 februa
ri werd besloten De Tribune op te heffen en de redactie te royeren.17
Vierhonderd geestverwanten verlieten samen met De Tribune redactie d<
SDAP, waaronder Pieter Wiedijk. Op 14 maart 1909, de sterfdag van Kaï
Marx, werd de SPD opgericht. Wijnkoop werd de voorzitter en bezoldig
propgandist, Van Ravesteyn nam de rol van partij-ideoloog op zich en Ceto i
die van organisator. 'Oudere' marxisten als van der Goes en Wibaut bleve i
in de SDAP, net zoals voorlopig Henriëtte Roland Holst. Pannekoek, Gorte r
en Wiedijk waren van de oud-gedienden de enigen die met de tribuniste i
meegingen. Wiedijk zou zich nooit echt thuis voelen in de nieuwe partij, hoe -
wel hij wel actief aan een nieuw partijprogram meewerkte.18 De SPD bereikt
geen grote aanhang in het land.
De SPD naderde geleidelijk de anarcho-syndicalistische stroming in d;
arbeiedersbeweging, met name de NAS, het in 1893 door de SDB opgericht
Nationaal Arbeids-Secretariaat. Uit teleurstelling over de afzijdigheid van d;
SDAP bij met name de zeeliedenstaking in 1911, die wel door het NAS gt
steund werd, verliet Henriëtte Roland Holst in 1912 de SDAP. Zij werd voor
zitter van de in mei 1915 gevormde Revolutionair Socialistische Vereniging
(RSV). In 1916 fuseerde de RSV met de SDP, waardoor H. Roland Holst SDP
lid werd.19
Niet omdat de geschiedenis van marxisten, revisionisten en communisten
vanaf 1916 minder boeiend wordt, maar omdat Wiedijk in deze periode nauwt -
lijks meer politiek actief was, eindigt hier het overzicht van de socialistisch e
geschiedenis.
182
