Vrienden en vijanden: de buitenwereld
Wel is een krantenknipsel uit de Haarlem-
sche Courant van 5 augustus 1854 gevon
den met de volgende tekst: "De onderge
tekende acht zich verplicht, het onder
staande publiek te maken; dat zijn enig
kind bij de geboorte met een (navel)
breukje gekwetst was, en daar hij van zijn
geneesheer een slechte troost bekwam
dat zulks niet door middelen kon worden
genezen, zo heb ik mij tot de heer Van der
Lee gewend, woonachtig te Haarlem, met
dat gelukkig gevolg, dat zich het breukje
in de tijd van twee maanden niet heeft
vertoond. J. Sabelis, Haarlem."
De Commissie van Geneeskundig Toe-
voorzicht bespreekt tijdens een vergade
ring dit bericht en oordeelt dat: "J. Sabe
lis, wiens kind lijdende was aan hernia
longenita, zich daarmee ter behandeling
begeven heeft naar Van der Lee, magneti
seur te dezer stede. Men meent dat er
redenen bestaan om Van der Lee wegens
onbehoorlijke uitoefening van een tak der
geneeskunde voor de rechtbank te vervol
gen." Zo'n breukje geneest namelijk over
het algemeen vanzelf.
Er zijn geen verdere stukken gevonden
die erop wijzen dat een aanklacht daad
werkelijk is ingediend.
In Nederland hielden Commissies van Geneeskundig Onderzoek en Toevoorzicht in de
gaten wie wel en wie niet geoorloofd de geneeskunde uitoefende. In de jaren 1822 en
1823 werd in veel vergaderingen van de Commissies het doen en laten van Van der Lee
esproken. Er werden brieven met klachten geschreven naar stedelijke en provinciale
verheden. Het bleek heel lastig te zijn om het magnetisme te bestrijden. De Commissies
eden het af als kwakzalverij, de autoriteiten vonden dat zieke mensen deze mogelijk-
eid om te genezen mochten aangrijpen.
>en Haag is bezorgd
Op 20 juni 1822 bespreekt de Commissie
van Geneeskundig Onderzoek en Toe-
voorzicht in Den Haag de activiteiten van
Wessel van der Lee en H. de Meijer (een
andere beroemde wonderdokter). De no
tulen melden:
De provinciale commissie van genees
kundig onderzoek en Toevoorzicht resi
derende te 's Gravenhage heeft met leed
wezen ontwaard dat Wessel van der Lee,
bijgenaamd de wonderdokter, dan in de
ene en dan in de andere provincie ge
neeskundige bewerkingen verricht, of
magnetische kuren onderneemt die een
geneeskundige strekking hebben. Dit gaat
gepaard met smeringen en het leveren of
voorschrijven van zalven of zogenaamde
gemagnetiseerde olie. Dit druist in tegen
de wet van 12 maart 1818.
Ondanks dat blijft Van der Lee op dezelf
de voet voortgaan, en zelfs in openbare
hérbergen op een zedeloze wijze zijn ku
ren verrichten. Bij avond en ontij dringt
hij zich bij patiënten op, zodat hij alle
maatschappelijke en geneeskundige orde
stoort en verwoest.
85
