Bij deze aankoop was de klok al 2 eeuwen oud. Waar ze vandaan kwam
vermeldt de historie niet. Bij het uurwerk werd een koperen plaatje aange
bracht met het opschrift:
"Ter nagedachtenis aan onze geliefde ouders Nicolaas Bijvoet en
Antje Slooten wordt deze klok met uurwerk Gode vol eerbied
geofferd door hun dankbare zonen Arie, Klaas, Jacob, Jan en Piet Bijvoet.
De Rijp, 25 december 1868."
Bijna 60 jaar later moest het uurwerk vervangen worden. Bij die gelegen
heid werd ook de ophanging van de luidklok verbeterd. "Nu komt de klank
beter tot z'n recht", concludeerde pastoor Kammers. Tijdens de Tweede
Wereldoorlog begon voor onze klok een nieuw avontuur. Nazi-Duitsland
probeerde het gebrek aan grondstoffen voor de oorlogsindustrie op allerlei
manieren op te lossen. In de zomer van 1941 werden alle Nederlanders
verplicht voorwerpen van koper, nikkel, tin en lood in te leveren. Bronzen
geld werd vervangen door zinken munt.
Eind 1942 begon de vordering van grote metalen voorwerpen. Ook kerk
klokken werden niet ontzien, protesten hielpen niet. Op 23 maart 1943 was
onze klok aan de beurt. De toenmalige pastoor H. Coppens schreef hierover:
"Een zeer zwarte dag in de geschiedenis der Rijper parochie. Op bevel van de
bezettende macht werd ons bekend gemaakt dat de kerkklok gevorderd
werd. Nog eenmaal hebben wij de klok geluid en de bevolking de afscheids-
roep van hun dierbare klok doen horen. Het werk nam heel wat uren in be
slag. De jeugd heeft zich niet onbetuigd gelaten en heeft de klok met het vol
gende opschrift doen verzenden: "Wie met gewijde kogels schiet, wint beslist
de oorlog niet."
Het liep anders af dan men had gedacht. Kort na de oorlog, tijdens de be
vrijdingsfeesten in september 1945 maakte burgemeester C.A. van Staveren
vanaf het raadhuisbordes bekend dat de klokken uit De Rijp in Groningen
verbleven en zouden terugkomen. Groot was de blijdschap. Op 20 december
werd het bericht ontvangen dat de klok in Amsterdam was aangekomen en
kon worden opgehaald. Aanstonds werden maatregelen getroffen om te be
reiken dat de klok met Kerstmis weer kon worden gebruikt.
Zaterdag 22 december om half 3 arriveerde onder gejuich de klok.
Met schrik bemerkten we dat de klepel ontbrak. Een geleende klepel
bracht uitkomst. Het was ook even schrikken toen tijdens de werkzaamhe
den een steen in de ramen van Jaap Kaptein belandde. Dit werd veroorzaakt
doordat een stuk hout in het grindpad terechtkwam. Jaap Kaptein verscheen
ten tonele en keek uiteraard niet blij. Het zal wel naar tevredenheid zijn gere
geld. Dit incident herinner ik me nog vaag. Ik was 7 jaar en mocht die zater
dagmiddag met mijn vader mee.
129
