Het bezoek van Andries Schoemaker in 1726 aan
Schermerhom
Mocht u het risico van een dichte deur niet willen nemen, dan kunt
u t/m zaterdag 19 oktober telefonisch reserveren op nummer 072-5023123.
De lezing begint om 15.00 uur.
De Doopsgezinde Vermaning is gelegen aan het Noordeinde nr. 18, in de
gemeente Graft-De Rijp. De Vermaning is om 14.30 uur geopend.
W. R. N. de Boer (voorzitter Stichting Noordeinder Vermaning)
P. Schotsman (voorzitter Oudheidkundige Vereniging Graft-De Rijp)
Andries Schoemaker (1660-1735) was een Amsterdamse textielkoopman,
die historische informatie over de steden en dorpen van Nederland ver
zamelde.
Andries Schoemaker
Met name in de periode 1725-1735 voegde Schoemaker veel historisch
materiaal aan zijn verzameling toe. Hij bezocht veel plaatsen, beschreef wat
hij zag en vermeldde in de marges van zijn 'handschriften' de bronnen die hij
geraadpleegd had. Verder voorzag hij zijn verslagen van tekeningen die hij
zelf maakte of die hij liet maken door kunstenaars uit zijn tijd, zoals Cornelis
Pronk (1691-1759) en een leerling van Pronk, Abraham de Haen (1707-1748).
Het betreft zogeheten topografische tekeningen, waarop de door de mens in
cultuur gebrachte omgeving, landschap en stadsgezicht, in beeld wordt
gebracht. Naast deze tekeningen nam hij ook afbeeldingen van stads- en
familiewapens, penningen, zegels en munten op.
Zo kwam, deels in samenwerking met zijn zoon Gerrit (1692-1736), 'de
atlas' tot stand. Na zijn dood ging deze over op zijn zoon. Na -diens dood
werd de verzameling opgedeeld en verkocht. Waarschijnlijk heeft de atlas uit
38 delen bestaan. De negen delen over Noord- en Zuid-Holland, die nu wor
den beheerd door het Rijksmuseum in Amsterdam, zijn door de familie Six in
1899 aan het Koninklijk Oudheidkundig Genootschap (het KOG) geschonken.
De vier delen over Noord-Holland beslaan de regio's West-Friesland, Kenne-
merland, Waterland en andere aangrenzende gebieden en staan bekend
onder de naam 'het manuscript West-Vrieslandt'.
Schoemaker bezocht ook Schermerhom en schrijft in de atlas op een
prachtige manier over de Vrijstermarkt' en verder over de kerk en de
'kerkelijke regering', de brand van 1699, de 'Pinxterblom'en de 'regering' van
Schermerhom.
84
