Bulletin 107
een bottelier op een oorlogsschip. Op de terugreis voeren zij op 20 november
1850 dwars van Noordwijk.
Na deze reis probeerde Pieter Spaarman werk aan de wal te krijgen, wat
hem niet lukte. Hij ging weer maar zee en monsterde aan als kok op het kof
schip 'Geziena Maria' om kortere reizen te maken. Zoals een reis van drie
maanden; met vis naar de Oostzee en vandaar met een lading hout van Riga
naar Dublin. (Ondertussen was op 6 februari 1852 zijn dochter Trijntje gebo
ren, die in 1878 trouwde met Jacob Overberg, barbier en sigarenmaker in De
Rijp)
Op 6 maart 1852 voer hij weer naar de Oost op de 'Javaan' nu onder kapi
tein Feensma. Op 31 januari 1853 was het schip terug te Nieuwediep.
In maart 1853 kreeg hij een uitnodiging van kapitein Dekker, onder wie
hij voorheen op de 'Javaan' had gevaren, om als zeilmaker een reis te doen
op de Vijf Gebroeders'. Dit schip lag in lading te Londen voor Port-Philip in
Australië. Hij reisde per stoomboot naar Londen. Na een reis met veel storm
weer, waarbij de dokter en de 2e stuurman door een overkomende stortzee
overboord waren geslagen en verdronken, arriveerde het schip op 22 juli te
Port-Philip. Veel scheepsvolk wilde in die dagen naar Australië, waar toen
veel geld werd verdiend. De bemanning kreeg van kapitein Dekker geen ver
lof aan wal te gaan. Toch verdwenen er zes bemanningsleden. Aan de overi
gen werd extra gage beloofd als ze aan boord bleven. Via Indië kwamen zij
eind mei 1854 behouden te Nieuwediep aan. Na enige maanden als tuiger in
Amsterdam te hebben gewerkt, monsterde hij in oktober 1854 op de clipper
'Nederland' onder kapitein Huidecoper. Zijn vrouw en kinderen, die met hem
tijdelijk in Amsterdam hadden gewoond, bracht hij weer naar De Rijp. De
'Nederland' was een in 1854 in Amsterdam gebouwd schip, dat op 17 novem
ber aan zijn eerste reis begon
met bestemming Batavia.
Op de afbeelding komt de
'Nederland' aan op de rede
van Batavia. Waarschijnlijk
heeft Pieter het scheepje
'Willem' naar het model van
dit schip gemaakt. Zijn zoon
was toen ongeveer zes jaar
oud. De monsterrol, die be
trekking heeft op deze reis is
in het Algemeen Rijksarchief
onder 'Nederlandse Factorij
in Japan 1843-1860'.
