artikel is "Een stukje Grafter historie", een geschiedschrijving door Pieter
Schuurman anno 1911, overgenomen uit een handschrift door Nico Stroet.
Met deze tentoonstelling "herdenken" we ook dat 50 jaar geleden de
kerk van Graft is gesloopt. Het gebouw verkeerde in een verregaande staat
van verval zoals de foto's uit 1949 van de Rijksdienst voor de Monumenten
zorg duidelijk laten zien. Met de sloop van de kerk kwam een einde aan een
eeuwenlang gebrek aan geld en inkomsten voor de bekostiging van het ker
kelijk leven; voor diaconie, traktementen en kerkonderhoud. De kerk van
Graft was een te kleine gemeenschap en leed zoals alle kerkinstellingen
aan toenemend functieverlies. Het was een strijd om het behoud van wat
vele eeuwen in het centrum stond van het maatschappelijk leven en bestuur
en dat richting gaf aan het persoonlijke leven van de bewoners van Graft.
Bovendien was de eerste helft van de vorige eeuw een tijd van armoede en
gebrek. Na de tweede wereldoorlog, in de tijd van de wederopbouw van het
land, was er geen geld voor restauraties. Met het verdwijnen van de kerk in
1951 is een stuk van de geschiedenis geëindigd. Sindsdien zijn er gevoelens
van spijt en verlies onder de bewoners van zowel Graft als van De Rijp.
Van kerk rest zerk
Inderdaad het fundament en de zerkenvloer van de kerk zijn nog overge
bleven. Deze basis van de kerk ligt er nog altijd. Zoals vroeger de doden in
de kerk werden begraven, zo kunnen onze overleden verwanten er rondom
de kerk nog steeds hun laatste rustplaats vinden. Niet alleen door be
grafenis maar ook door bijzetting in de urnenmuur na crematie of
door verstrooiing van de as. Zo is deze plek nog altijd een centrale plaats
waar ons verleden zichtbaar aanwezig blijft. Hoe belangrijk deze zerken-
vloer en de begraafplaats er omheen tegenwoordig nog is, blijkt ook wel uit
de vele bezoekers vanuit het hele land, die de graven van hun overleden
familie komen bezoeken of de grafzerk van hun verre voorgeslacht willen
zien. Over deze bezoekers kan Dirk Ridder, die in het huisje woont pal er
tegenover, u vertellen. Hij staat deze mensen zoveel mogelijk en zeer wel
willend te woord. Maar opnieuw is er sprake van
EEN VERREGAANDE STAAT VAN VERVAL!
De ommuring en de zerkenvloer liggen er in een desolate toestand bij.
De stenen liggen los, de steunberen vallen om, de grafzerken verzakken. De
begroeiing rondom lijkt onstuitbaar. Nog een klein aantal jaren en er is
helemaal niets meer over en niets is dan meer herkenbaar van de kerk van
Graft. Dat oudste dorp van het Schermereiland met zijn zeer lange ge
schiedenis, waarvan de archieven zo uitzonderlijk compleet zijn bewaard
38
