Wie is er nog fransgezind
Het leek allemaal zo mooi met de idealen van Vrijheid-Gelijkheid-
Broederschap die de patriotten uit Frankrijk hadden meegebracht. De
gevolgen van al de politieke en militaire bewegingen waren dikwijls minder
aangenaam. Dat begon al met het Haags verdrag dat de vrede tussen de
Bataafse Republiek en de Franse republiek regelde in mei 1795. De Fransen
eisten van ons een bedrag van 100 miljoen gulden als schadevergoeding,
een aantal oorlogsschepen en verder voor een Frans leger van 25.000 man
huisvesting, voeding en kleding. De soldaten werden op vele plaatsen inge
kwartierd, in de steden, maar ook in de dorpen. Soms was dat tijdelijk,
maar ook wel van langere duur.
De economische schade die de verschillende oorlogen meebrachten was
enorm. Visserij en scheepvaart stonden stil. Handel en nijverheid ondergin
gen dezelfde neergang. Er ontstond veel werkloosheid. Schokkend waren
de vernielingen en plunderingen, vooral in de omgeving van het strijdtoneel
van 1799. Daarbij kwamen nog de inkwartieringen van troepen, vriend en
vijand, en de schade die in de droogmakerijen werd geleden door de
inundaties.
Door de oorlogvoerenden werden schuiten, paarden en wagens gerequi-
reerd, maar ook drank en voedsel voor mens en dier.
Het Bataafse garnizoen dat Purmerend zou moeten verdedigen eiste
hulp van arbeiders voor graafwerk aan de batterijen. Aan de municipaliteit
van de dorpen in de omgeving werd de dringende behoefte gemeld.
Aan de andere kant van de weegschaal kunnen we het groeiende demo
cratisch besef neerleggen, de groeiende eenheid van ons land, scheiding
van kerk en staat en het werken aan een grondwet.
Na 1799 werd de Franse overheersing over ons land steeds ingrijpender.
Het bedenkelijk hoogtepunt daarvan was de inlijving bij het keizerrijk van
Napoleon.
Onze erfprins vertoefde lang in de wachtkamer, maar na 1813 werd hij
onze koning.
Bronnen:
A.Alberts
D.Aten
R.P.Goettsch -
G.J. Schutte -
129
J. Pi elage
De Huzaren van Castricum. Amsterdam 1973.
De Rijp in de jaren 1780-1813.
Patriottentijd en Bataafs-Franse tijd op dorpsniveau. De Rijp 1987.
Flitsen uit de Engels-Russische invasie van 1799 in N.H.
Tijdschrift: De Speelwagen 1949.
Een Hollandse dorpssamenleving in de late 18e eeuw.
De banne Graft, 1770-1810. Franeker 1989.
