32
Als richtsnoer voor alle beschouwingen geldt steeds: niet te veel, niet te weinig.
Dus hier eerst het "leidmotief":
Speciaal Cats' beschrijvingen over drank en voedsel zijn de moeite meer dan
waard eens te belichten. Cats schreef zeer uitvoerig, met vele herhalingen. Uit
zijn gedichten haalde ik de meest kenmerkende regels en bracht die in verband
met elkaar.
Hier zien we dat hij waarschuwt tegen de vergiftiging van het drinkwater. Even
verderop wordt de raad gegeven water eerst te koken. Nog onlangs werd een
zelfde waarschuwing gegeven, dus 350 jaar later, toen per ongeluk het
drinkwater in Zuid-Nederland was verontreinigd.
De waarschuwing is duidelijk: er wordt minder goed water gebruikt voor de
volksdrank en zulk bier blijft ook niet goed:
Gilwatter ugt den regelgaet
is voor alle menSchen guaet
Gin daerom dient, na rechten aert
Hbegulde n middel-maet hewaert.
Uan den Gdranck
1'idij bomen tot den Gdranck, de koelte van het leven
G)ie han een dorstig menSch als weder adem aeven
Jdet water was voor eerst een dranch voor alle menSchen
Jdeth ier waS onhehend dat heden wonder doet
Gin daer en wordt geen druulgetreden met den voet
dboch naer het eerste Uolcb van Godt is afgeweken
Goo woont er slim vergifooch in de regne beken.
Vanhier
I tlie hander van het h ier den rechten aert beschrijven
Gin of?het dienstigh is voor alderhande lijven,
Hdewijlhet wordt gehoocht ugt alderhande graen
Glndat er Seltsam hrugt ooch onder wordt gedaen;
1de waters even Self zijn niet van eender krachten:
Giet eene wordt geput ugt ongeSonde grachten.
Js b ij Vw eenia hb ier dat nu begint te sueren
Giet na een beker S er plagh te dueren
lAJant bier van Suere Smaeck doet nadeel oen de maegh
Waerfris en klare dranch dat maeht de menSchen graegh!