FILM-DOCUMENTAIRE OVER SCHERMEREILAND
DE VISSERIJ VAN HOLLANDS NOORDERKWARTIER
IN DE 17E EN 18E EEUW
23
Enige tijd geleden is een documentaire video-film gemaakt
over de Eilandspolder en de woonkernen. Deze 73 minuten
durende film, vervaardigd door Fred Droste uit Hoorn, geeft
een beeld van het voormalige Schermereiland als natuurbe-
schermingsgebiedDe filmavond op 24 januari is voor ieder
een toegankelijk. Getracht wordt een dergelijke vertoning
ook in de andere dorpen van de Eilandspolder te organiseren.
Beknopte samenvatting van de lezing op 30 oktober
door dhr. J.Bremer
De verschillende vormen van visserij, inclusief de walvis
vaart, kenden elk een eigen ontwikkeling.
Terwijl de kustvisserij van geringe betekenis was, waren
zoetwatervisserij en haringvisserij in de 17e eeuw van groot
belang voor de economie en de werkgelegenheid. De achteruit
gang, resp. het nagenoeg verdwijnen in de 2e helft van de 18e
eeuw van deze vormen van visserij betekende een groot verlies
aan arbeidsplaatsen.
Daar komt dan de weerslag op de handel in vis, op de toele
veringsbedrijven (scheepsbouw en scheepsuitrusting, touwsla-
gerij, nettenmakerij, zoutziederij, kuiperij) en op de verzor
gende sector (scheepsbeschuiten etc.) nog bij.
In het huizenkohier van De Rijp uit de jaren 1731-1740 staat
"dat deze plaats enige jaren herwaarts heel zeer is verarmt
en in verval geraakt, voornamelijk weegens groote verliezen
en seeschaden met de haringvisscherij gehad. Dat daardoor
de 70 a 80 haringschepen voorheen tot Rijp behoorende meest
alle verlooren, verkogt of elders verplaatst, en dus nog
maar 13 van dezelve hier overig zijn. Dat de Rijp behalve
uyt de haringvangst voorts genoegsaam moet bestaan uyt de
hennipnegotie, henniparbeyt en verdere handwerken, die ten
enenmaal afhankelijk zijn van gemelde haringvisserij, als 't
hekelen van hennip (Graft en De Rijp hadden in 1731 9 hennep-
kloppermolens en 8 hekelhuizen), 't maaken van carrel, ha
ringnetten, touwwerk, zeylen en zelfs 't bouwen en repareren
van haringschepen (al in 1630 waren er alleen in De Rijp 4
scheepstimmerwerven) met hun toebehooren.In volgen dat nu
70 huysgezinnen minder gevonden worden als over 8 jaaren".
De structurele aantasting van de zo belangrijke zoetwater-