14
Op 16 april, s morgens vroeg, barstte aan het Oder-
front de hel los. De Russen braken bij Küstrin uit hun
stellingen en na een paar dagen van zware gevechten
stortte de Duitse verdediging ineen.
Wij konden in de stad de artillerie al duidelijk horen. Cp
20 april kwamen grote delen van Berlijn onder granaat-
vuur te liggen. Wij waren naar de fabriek gevlucht en had
den ons geïnstalleerd in een kelder onder een van de fa
brieksgebouwen. Buiten kon je je niet meer vertonen,
want Russische jachtvliegtuigen, die boven Berlijn pa
trouilleerden, schoten op alles wat in de stad bewoog. De
Sovjettroepen waren inmiddels de fabriek tot op 200 me
ter genaderd. Deze werd door een paar honderd Duitsers
verdedigd.
De 27e april begon hun munitie op te raken. In de loop
van de middag trokken zij zich terug op het centrum van
de stad. Wij hebben toen een paar uur in niemandsland
verkeerd, maar tegen de avond waren we bevrijd.
We hebben toen in gebouwen en kelders naar levensmidde
len en kleding gezocht. Met aardig succes.' Ik wist dat
in een kelder, waarvan ik de sleutel had, legerkleding
en schoenen lagen. Daar hebben we ons toen van schoenen,
sokken en truien voorzien. In een andere kelder vond ik
een koffer, die gevuld was met burgerkleding, die me nog
paste ook.' Daardoor liep ik er niet meer bij als een
schooier.
We hadden ons onderkomen verschaft in de verlaten com
mandokelder van de Duitsers. Daar is nog een mooi ver
haal aan verbonden.
Telefoon,
Het bleek namelijk dat de telefoonverbinding met de door
de Duitsers bezette binnenstad nog in tact was. Als de
telefoon rinkelde en we gingen luisteren, bleek er een
Duitse officier aan de lijn, die inlichtingen vroeg. Wij
gaven dan maar geen asem. Terwijl we s avonds laat
nog wat zaten bij te komen van de emoties, samen met
een Russische soldaat die bij ons was komen aanwaaien,
ging die telefoon weer. We beduidden de Rus dat hij maar
moest opnemen. Dat deed hij, door een serie Russische
vloeken en verwensingen uit te braken, die de mof aan de
andere kant welhaast een hartaanval moet hebben bezorgd.
Er is nadien niet meer gebeld.
