Duizend jaar Huisduinen in 55 verhalen
Historicus Jan Bremer pakt breed uit met Husidina
Ruud Claessen
Een onstuimige dag in oktober.
Regen slaat tegen het keukenraam
van de stolpboerderij die Jan Bre
mer bewoont. De radio geeft een
bult wind op. Hopelijk houdt het
tempeest zich een beetje gedeisd.
We maken ons vrolijk over dit
vergeten woord voor storm. Bij
een dampende kop koffie komt
het gesprek op Husidina, Bre-
mers nieuwste boek waarin hij de
geschiedenis beschrijft van Huis
duinen tot 1814.
Was er een speciale reden om het
boek uit te geven?
"Eigenlijk was het de bedoeling dat
Husidina in 2013 zou uitkomen bij
het 25-jarig bestaan van de Helderse
Historische Vereniging. Maar dat
heb ik niet gehaald", vertelt Bremer,
"omdat het boek rond 400 jaar Wie-
ringerwaard er tussendoor kwam.
Hierdoor raakte ik voor de HHV ach
terop met schrijven." Een bijkomende
reden was dat Bremer er even geen
zin in had om wèèr voluit te moeten
gaan voor wèèr een jubileumboek.
"Want zoiets schrijf je niet in één
pennenstreek, dat gaat met horten en
stoten, kost tijd en veel energie."
Gelukkig was er Toen de Visbuurt nog
geen Pilo heette van Gerrit den Ouden
dat de HHV vorig jaar uitbracht als
jubileumuitgave. Jan Bremer was er
blij mee, want het bood hem de gele
genheid om in een normaal tempo
aan Husidina te werken. Vorige
maand verscheen het tijdens de jaar
vergadering van de HHV in Fort
Kijkduin. Enthousiasme alom, want
Husidina is een joekel van een boek:
dik driehonderd pagina's boordevol
Huisduiner en Helderse geschiedenis,
voorzien van honderden illustraties
en een handvol interessante bij
lagen.
Even over de titel: Husidina is
de stokoude benaming voor het
huidige Huisduinen en volgens
taalkundigen zou de naam terug
kunnen gaan tot de vierde eeuw.
Maar dat is speculatief. Zeker is
wel dat Husidina genoemd wordt
op een elfde-eeuwse goederen
lijst. Het betreft een opsomming
die verwijst naar een document
uit de negende eeuw, de tijd van
de Vikingen. Ook archeologi
sche bodemvondsten wijzen op
bewoning van Huisduinen in het
eerste millennium.
Jan Bremer: "Ik ben een verhalend historicus. Zo
kent men mij, dat wil ik zijn en zo schrijf ik ook."
Mooie combinatie
Husidina is opgedragen aan de in
1997 overleden historisch-geograaf
Henk Schoorl, auteur van onder meer
het standaardwerk Zeshonderd jaar
water en land.
Waarom Henk Schoorl?
Bremer, die zelf doctorandus is in de
sociale geografie: "Hij was mijn grote
vriend en een fenomenaal onderzoe
ker. Als ik iets niet wist, dan wist Henk
het wel. Hij was mijn vraagbaak. En we
vulden elkaar perfect aan. Hij ontdekte
onnoemelijk veel interessante zaken in
archieven, maar was niet zo'n schrij
ver. Ik wel. Mooie combinatie toch?"
Schoorl en Bremer trokken bijna der
tig jaar met elkaar op en samen schre
ven ze een aantal boeken, waaronder
Volk aan het Marsdiep en Varensgasten
en ander Volk.
Bok op Jasper
Hoe bent u te werk gegaan voor Husi
dina? Vanuit een specifieke probleem
stelling of overzag u uw boekenkast
en dacht u van 'kom laat ik alles eens
bundelen?'
"Probleemstelling? Probleemstel
ling?", mompelt Bremer ietwat geër
gerd wegkijkend. Met een zucht: "Ik
ben een verhalend historicus. Zo kent
men mij, dat wil ik zijn en zo schrijf
ik ook. Goed, ik spring van de bok op
Jasper, ik ben associatief. En de opzet
van Husidina is daarnaar: het is een
verhalenbundel, waarvoor ik eigen
werk geplunderd heb. Nee, nee, geen
zelfplagiaat, wel hergebruik en ik ver
wijs steeds keurig naar de bron waar
uit ik put. Verder is Husidina geba
seerd op door anderen geschreven
historische literatuur en aangereikte
archiefbronnen, waar ik vanzelfspre
kend ook naar verwijs."
Bremer mag - zoals hij het op zijn
West-Fries zegt - van de bok op Jasper
springen, hij plaatst de Huisduiner
verhalen wel steevast in een ruim
historisch raamwerk: de Vikingen en
de Hoekse en Kabeljauwse twisten
komen voorbij. Verder het ontstaan
van de Republiek, de Opstand, de
Reformatie, de Gouden Eeuw, de
Engelse zeeoorlogen enzovoorts.
De auteur koos voor deze aanpak
omdat de historische bronnen van
3
