Levy Grunwald en Tjeerd Adema over de blauwe zeeridders
Jan T. Bremer
De in Den Helder geboren Levy
Grunwald, kleinzoon van de Joodse
godsdienstleraar David Grunwald
(1787-1867), was evenals zijn vader
Isak (1831-1900) textielhandelaar.
Maar daarnaast was hij met hart
en ziel journalist en schrijver. Hij
is vooral bekend geworden als
schrijver van veel boekjes over
strandingen van schepen die op
de Haaksgronden vergingen en
door Helderse 'blauwe zeeridders'
uitgevoerde reddingen van schip
breukelingen. Hij schreef echter ook
over de Duitse kroonprins die na
de Eerste Wereldoorlog in balling
schap op het eiland Wieringen ver
bleef en leverde bijdragen aan het
Nieuw Israëlitisch Weekblad. Levy
Grunwald overleefde de Tweede
Wereldoorlog doordat hij vanwege
zijn bemoeienissen met de Helderse
zeeridders, door hem vanwege hun
bolhoeden wel liefkozend 'kaasbol
len genoemd, door de Nazibezetter
op de zogenaamde Barneveldlijst
geplaatst werd.
Spijtig genoeg heeft Levy Grunwald
eigenlijk geen beschrijvingen van
Huisduinen/Den Helder nagelaten.
Hij schreef liever bloedstollende
verhalen over krachtige stormen en
huizenhoge golven. Vandaar dat we
gekozen hebben voor de beschrij
ving van een bezoek dat hij bracht
aan de woning van de gebroeders
Cornelis, Jacob en Willem Bakker
in Oud Den Helder beter bekend
als de redders de Gul, Tabbie en de
Gorrel. Levy Grunwald was zeer
begaan met de armoede waarin
deze mensen leefden toen ze oud
geworden waren. Maar ook wond
hij zich op over de kinderen van de
vissers in Oud Den Helder die vaak
al op jeugdige leeftijd met gerookte
vis moesten venten.
'Aan de stad die ik liefheb
die men zwart noemt,
die men smaadt
Maar toch om hare helden bewoners
de schoonste is onder haar zusteren'
Aldus luidt in 'opdracht' van de
schrijver in het door de Electr.
Drukkerij Egner te Helder in 1925
uitgegeven 'Koning Dorus en zijn
blauwe zeeridders'.
De legendarische Dorus Rijkers
(1847-1928), schipper van de red
dingboot, waarmee Levy Grunwald
op zijn zoektocht naar geld voor zijn
behoeftige redders helemaal naar
Parijs toog, heeft zonder het besef
fen tijdens de oorlog Levy's leven
gered. Want bij zijn arrestatie zagen
degenen die hem arresteerden in
zijn huiskamer een levensgroot por
tret van Dorus en Levy in Parijs. En
zelfs de Nazi's wisten wie de men
senredder Dorus Rijkers was. Hij
Dorus Rijkers en Levy Grunwald bij het graf van de onbekende soldaat in Parijs op 3 december 1926. (Archief Reddingmuseum
Dorus Rijkers)
31
