derachtige herwint, wat aan vrijheid
van geweten verloren wordt.
Wanneer men verder de kaai
opgaat, komt men aan de verde
digingswerken van de haven en
aan den vermaarden dijk van den
Helder, welke de vooruit geschoven
batterijen onderling verbinden.
Deze dijk gaat voor een der meest
verbazingwekkende werken door,
welke in dien aard ooit vervaardigd
werden. Hij strekt zich uit tot aan
het fort Erfprins en bezit alzoo eene
lengte van ongeveer acht kilometers.
Het is een prachtige weg, geheel
omzoomd met verschansingen en
kanonnen. Tien Ned. el hoog en
twintig breed, is deze dijk geheel ge
bouwd van steenen en rotsblokken,
die daartoe uit België en Noorwe
gen werden aangevoerd. De eerste
grondslagen liggen op vijftig Ned.
el diepte. Wanneer men deze verhe
venheid van twee mijlen lengte ga
deslaat, kan men bijna niet gelooven
dat dit werk door menschenhanden
is vervaardigd en de verbeelding ge
raakt verward, wanneer men denkt
aan die ontzettend groote hoeveel
heid bouwstoffen, welke men op
elkander heeft moeten stapelen om
het geweld der golven volkomen te
stuiten.
Deze wonderschoone werken, dag-
teekenen van den jare 1811, of ten
minste zij werden op dat tijdstip
aangevangen, want, de voltooijing
er van had eerst veel later plaats.
Napoleon I, die er het denkbeeld toe
opvatte, had groote plannen met de
Zuiderzee, welke hij als eene voort
durende bedreiging voor Engeland,
tot eene uitgestrekte vergaderplaats
van oorlogschepen, manschappen
en geschut wilde houden en het was
met dit doel voor oogen dat hij den
toegang tot die zee wenschte af te
sluiten.
Van het Nieuwe-Diep en den Hel
der sprekende, zeide hij, "ik zal er
het Gibraltar van het Noorden van
maken."
Het waren Spaansche krijgsgevan
genen die deze reusachtige werken
aanlegden en door hun bestaan,
zoude tegenwoordig de doortogt
tussen Texel en de kust onmogelijk
meer stormenderhand kunnen be-
magtigd worden. De dijk wordt in
derdaad verdedigd door het op één
punt gerigte vuur van zijne talrijke
batterijen, gewapend met kanon
nen van het zwaarste kaliber, terwijl
men op de kust van Texel, gevormd
door eene aaneenschakeling van
duinen, drijvende batterijen kan
doen stranden, die een nagenoeg
onverwinlijken tegenstand zouden
bieden.
Deze drijvende batterijen, wel
ker gelijken men naar ik meen bij
het zeewezen van andere landen
moeijelijk zou terugvinden, zijn
van eene zeer vreemde zamenstel-
ling. Het zijn werkelijk geblindeerde
kleine schansen, die een zeer ge
ringen diepgang hebben en op
eene zandbank post kunnen vatten,
welke natuurlijk voor een gewoon
zeeschip ontoegankelijk is.
Onafhankelijk van deze drijvende
batterijen, bezit Nederland tot de
verdediging zijner kusten eene ge
duchte krijgstoerusting. Dit kleine
land, 't welk ter naauwernood drie
en een half miljoen inwoners telt,
kan meer oorlogschepen in bewe
ging stellen, dan menige groote
staat, waarvan de stem zich luid
ruchtig in de groote raadsverga
deringen van Europa doet gelden.
Het Nederlandsche zeewezen telt in
werkelijkheid niet minder dan hon
derd en achttien oorlogsbodems.
Van dit getal zijn er bepaaldelijk zes
en veertig ter verdediging van de
kusten bestemd. Zij zijn onderver
deeld in vijf drijvende batterijen, vijf
gepantserde ramtorenschepen, tien
monitors, en zes-en-twintig kanon-
"Den vermaarden
dijk van Den
Helder", zoals
Havard de zeedijk
beschrijft.
23
