Pompen najaren terug bij brandweer
Ab van de Walle
Bij het voorbereiden van het boek
over 250 jaar brandweer kreeg ik een
tip over een antieke brandbluspomp.
Deze was gefotografeerd in het Han-
nemahuis te Harlingen. Om even te
rug te gaan in de tijd naar begin 1800
kom je terecht bij de zogenaamde
"Spuithuisjes".
Dit waren gebouwtjes, al dan niet ge
bouwd aan bestaande gebouwen of
huizen. Zo stonden er op strategische
plaatsen pompen en ander brandweer-
materieel opgeslagen. Zo zijn er spuit
huisjes in Helder, Huisduinen en bij de
Blauwekeet (hoek NH kanaal School-
weg Julianadorp). In Huisduinen stond
het spuithuisje bij de school aan de
Badhuisstraat. Ook is er later een pomp
geplaatst bij de vuurtoren. Deze stond
in een opslag bij de woningen welke
voor de vuurtoren aan het Schapendijk
je stonden. Vanwege de dijkverzwaring
moesten deze woningen wijken. Hier
woonde o.a. personeel van waterstaat
en loodsdienst, welke de pomp moesten
bedienen als er brand in de vuurtoren
uitbrak of in een van hun woningen.
Na de uit dienststelling van de pompen
zijn ze in gebruik genomen aan boord
van loodsvletten om overtollig water
uit de vlet te pompen. De pomp welke
bij de vuurtoren stond ging uiteindelijk
naar de vuurtoren van Watum nabij
Delfzijl. Op 25 april 1945 werd de
vuurtoren van Watum gebombardeerd
door twee RAF Typhoon toestellen. De
pomp werd gespaard en ging terug naar
het loodswezen in Den Helder aan de
haven nabij het Ankerpark. De beide
pompen hebben hier gestaan totdat
het loodswezen naar Harlingen werd
overgeplaatst. Op de nieuwe locatie was
geen plaats en geen behoefte aan deze
twee oude handpompen. Zij zijn uit
eindelijk geschonken aan het Harlings
museum het Hannamahuis. Hier zijn ze
De brandbluspomp die oorspronkelijk in Deze brandbluspomp behoorde bij de huisjes naast
het spuithuisje naast de dorpschool stond, de vuurtoren.
tentoongesteld geweest en later
verdwenen ze naar de zolder in
depot. Na gesprekken met de
conservator bleek dat deze de
pompen liever kwijt dan rijk
was. Hij stelde voor de pompen
terug te geven aan de gemeente
brandweer en legde e.e.a. vast
in een schrijven aan Gino Tib-
boel, de commandant van de
gemeente brandweer. Hierna
moest toestemming verkregen
worden van het rijksarchief te
Rijswijk welke precies in kaart
heeft gebracht wat onze musea
bezitten. Het laten omzetten van
het bezit in een museum naar
een bruikleen door een niet museale
locatie is niet zomaar even geregeld. De
brandweer wilde de pompen voor de
viering van het 250-jarig bestaan op 5
februari 2011 graag in het bezit hebben.
Het 250-jarig bestaan is gevierd met een
druk bezochte receptie, uitgifte van het
jubileumboek en feestavond, doch zon
der de pompen. Toch nog onverwacht
kwamen de pompen na een grondige
inspectie, compleet met bruikleen-
De dorpschool in Huiduinen nog voor de uitbreiding aan
de linker zijde. Links tegen de zijgevel het spuithuisje.
overeenkomst, deze zomer aan bij de
brandweerkazerne aan de Bastiondreef.
De pompen staan nu in het Atrium
opgesteld bij andere historische voor
werpen. Al met al heeft het meer dan
een jaar geduurd om de pompen in
Den Helder te krijgen.
Het boek "Brandweer Den Helder 250
jaar van brandspuyt tot tankautospuit" is
te koop bij BRUNA aan de Spoorstraat of
te bestellen bij de HHV voor 20,—.
77
