w
EEN OVERDEKTE TJALK,
3^
OPENBARE VERKOOPIIMC.
olhuis
Men is van meening op DOBIDERDACI
den 18 JlllilJ a. s., des avonds ten zeven
ure, in het Logement DE ZEEVAART,
te Nieuwediep, publiek te verkoopen, ten
overstaan van den Deurwaarder J. W.
'VAN DER WAL Cz.,
groot volgens meetbrief 92 ton, genaamd.AWA MARIA,
met deszelfs daarbij behoorende volledige IJTVEATABIS,
waaronder een dubbel stel Voorzeilen en een flinke Sloep.
Liggende in de Binnenhaven bij de Spijkerbuurt, aan 't
Nieuwediep voornoemd en aldaar dagelijks te bezigtigen.
Zijnde voormeld vaartuig inmiddels UIT DE MAAD
TE M.OOP te bevragen bij den Deurwaarder J. W. VAN
DER WAL Cz. voornoemd, Kanaal weg, I, 14, te Helder.
Advertentie in de "Heldersche en Nieuwedieper Courant", 7 juli 1872.
Detail uit de kaart den Helder van Berkhout en Co. 1894.
Deel uit een advertentie in het
"Weekblad van den Helder en het
Nieuwediep", 28 april 1851.
in ieder geval een richting. Onrust, dat
was duidelijk dacht ik. Weltevreden en
Spijkerbuurt zeiden me op dat ogenblik
niets.
A. J. van der Aa en W. Stoll
Gelukkig zijn er de nodige bronnen die
goed te raadplegen zijn. Omdat Van der
Aa zijn aardrijkskundig woordenboek
in de eerste helft van de negentiende
eeuw schreef en hij voor mij al eerder
een bron van informatie was geweest,
nam ik die weer ter hand. Een zoek
tocht in het 'Aardrijkskundig woorden
boek der Nederlanden3 uit 1849 hielp
niet echt. Van der Aa kende Spijker
buurt niet. Ook Weltevreden was geen
Helderse aangelegenheid. Weltevreden
bleek een voorstad, met groot militair
kampement, van Batavia te zijn in het
verre Nederlands Indië, of de naam
van een boerderij in de Beemster en de
naam van diverse buitenplaatsen in ons
ran
Da OPSTAL \an een HUIS, slaande op grond
's Rijksdomein in <le zoogenaamde Spijkerbuurt aan
het Nieuwediep, gemeente Helder, kadastrale sectie
C, No. 1039, groot met het erfeen roede.
'weltevreden' land. Ook leverde 'Onrust'
niet specifiek iets Helders op. In het
verdere onderzoek zou blijken dat de
huisjes bij Onrust pas in 1854 zijn ge
bouwd. Te laat voor Van der Aa.
Misschien zou het naslagwerk 'Helderse
straatnamen' van W. Stoll een antwoord
kunnen geven? Deze geeft voor Spijker
buurt het volgende:
Visbuurt. Rb4 ingetrokken. Straatnaam
komt voor in het adresboek der gemeente
over de jaren 1887 - 1888. Hier was o.m.
woonachtig een persoon, die tolgaarder
was aan het tolhek bij Onrust. Gemeend
wordt, dat hiermede werd aangegeven de
grond aan de Bassingracht hoek Ruijgh-
weg, welk op een kaart van 1875 de kwa
lificatie 'houtloodsen en erven' heeft.
De combinatie Onrust en tolhek biedt
in ieder geval mogelijkheden. Waar
stond in de buurt van Onrust het tol
hek? De aanduiding van W. Stoll dat de
Spijkerbuurt op de hoek Bassingracht
en Ruijghweg gelegen zou hebben, leek
me echter onjuist omdat dat gebied
ten westen van de Ruijghweg en de
Visstraat Nieuwstad heette. De directe
oostkant van deze hoek heeft nooit
woningbouw gekend.
Het kadaster. Waar stond het tol
huis in sectie C?
Na het graven het Helders Kanaal, ge
reed december 1829, bouwde het de
partement van Waterstaat twee nieuwe
panden. Eén er van was een tolhuis. De
beste plek voor een dergelijk tolhuis
was natuurlijk de plaats waar velen de
gemeente Helder binnen zouden ko
men.
De Oorspronkelijk Aanwijzende Ta
fels (OAT) van het kadaster die op 20
september 1832 in Haarlem waren
goedgekeurd zijn een geweldige bron
van informatie. De gemeente Helder en
Huisduinen was toentertijd opgedeeld
39
u