Enige kennisgeving.
Heden, 3 November,
ontving ik de droeve tij
ding, dat mijn innig ge
liefde Man en de Groot
vader mijner kleindoch
ter
DIRK HOEPFNER*
in leven korporaal konst.
Kon. Marine,
in de ouderdom van 38 j.
in Japanse krijgsgevan
genschap is overleden op
4 September 1943.
Dat hij moge rusten in
vrede is de wens van zijn
diep bedroefde vrouw
Mevr. T. HOEPFNER—
VAN OMMEREN.
Den Helder, Nov. 1945.
Loodsgracht 27.
Droefenis in advertenties. Helderse Courant
6 november 1945.
Sommige winkeliers maken er een
heel verhaal van:
"Eindelijk is het klaar" schrijft Lee
mans Textielhuis Sluisdijkstraat 73 in
een advertentie op woensdag 15 au
gustus 1945: "Het heeft lang geduurd
vóór we het verwoeste deel van onze
winkel in gebruik konden nemen. Nu
is het nog wel niet geheel afgewerkt,
maar toch zover dat we U in onze
etalages enkele artikelen kunnen laten
zien, die we in verband met de nieu
we distributieregeling reeds ontvin
gen. Op welke wijze U ze verkrijgen
kunt, zullen wij U gaarne vertellen.
Komt U eens horen?"
De textielhandelaar A.N.L. Leeman
was tijdens een bombardement op
vrijdagmiddag 19 februari 1943 door
een dozijn geallieerde bommen
werpers tezamen met een vijftiental
stadgenoten, meest wervianen, ge
dood. De zaak werd nadat de winkel
hersteld was geleid door een broer
van de overledene die aanvankelijk
werkzaam was op de rijkswerf.
Engelandvaarders en verzetsmensen
Opvallend is het groot aantal rouwad
vertenties. Mannen die in het verzet
omgekomen waren of als te werk
gestelde in Duitsland. In een wat later
stadium, na de capitulatie van Japan
(2 september 1945), verschenen ook
advertenties van Nieuwediepers die 'in
de oost' hun leven verloren hadden.
Zo staat er in de krant van 7 augustus
een dankbetuiging voor de vele be
wijzen van deelneming en medeleven
ondervonden na de ontvangst van het
overlijdensbericht 'van onze geliefde
jongste Zoon, Broeder en Verloofde
Willem Hendrik Aberson'. Hij was een
van de vier Helderse jongens die in
het begin van de oorlog geprobeerd
hadden per bootje naar Engeland uit
te wijken. Ze waren gepakt en naar
een concentratiekamp gestuurd waar
ze tenslotte alle vier zijn omgekomen:
Wim Aberson, Albert de Gier, Kees
Kwinkelenberg en Chris Reyers. De
ouders van Albert de Gier berichtten
in de krant van 18 september: "Eerst
heden bereikte ons de droeve tijding
dat op 31 augustus 1943 in het concen
tratiekamp Neuengamme (Duitsland)
als politieke gevangene is overleden
onze lieve Zoon en Broeder Albert de
Gier op de leeftijd van 22 jaar". Van
deze vier jonge Engelandvaarders ligt
Wim Aberson op het Erehof van de
Algemene Begraafplaats te Huisdui
nen. Sommige families wisten wel
degelijk dat hun zonen waren omge
bracht, maar konden dat nu pas ken
baar maken. Zo vermeldt de Helderse
krant van 19 juli 1945: "Op 17 februari
1945, in het zicht der bevrijding, is
door het moordend lood van de SD te
Halfweg gevallen voor zijn Vaderland
onze innig geliefde Zoon en Broeder
Jan Dol op de jeugdige leeftijd van 28
jaar. In leven l.l.vl. K.M. (leerling vlie
ger Kon. Marine)". De vrouw van Jan
Dol, E. Dol-van Andel, plaatste mede
namens haar dochtertje, eveneens een
rouwadvertentie in dezelfde krant.
Op 5 augustus berichtte F. van Luyk
dat zijn beste vriend Koos Roman
-die van dezelfde verzetsgroep deel
uitmaakte- op 27 februari 1945 was
gefusilleerd. In de krant van 26 no
vember volgde nog een advertentie
waarin vermeld werd, dat de te Half
weg gefusilleerde Jan Dol op 27 no
vember (her)begraven zou worden te
Overveen - in den Erekerkhof.
Ook van de Helderse verzetsstrij
ders Leo Bosch en Zeger Besterveld,
eveneens gefusilleerd op de 29e febru
ari 1945 te Halfweg, verscheen een
rouwadvertentie dat hun lichamen
op 27 november "officieel op het Ere
kerkhof te Overveen worden bijgezet".
Tenslotte verscheen er eveneens een
grote advertentie op 27 november van
de Commandant van de Stoottroep
Den Helder-Anna Paulowna waarin
vermeld wordt dat de op 17, 19 en 27
februari 1945 door de S.D. gearres
teerde en te Halfweg, Zwanenburg en
Amsterdam gefusilleerde leden van
de groep, na een gedachtenissamen
komst in de Grote kerk te Haarlem,
te Overveen werden herbegraven.
De namen in deze advertentie van
Helderse mannen behalve de reeds
genoemde Zeger Besterveld, Leo
Bosch, Jan Dol en Koos Roman zijn:
RH. de Booy, H. Dirkzwager, P.A.H.
de Koning, A. Vermaat, A.B. van
Waarden en A.P. de Visser.
In de krant van 22 september vonden
we zelfs drie advertenties over de op
15 november 1944 te Noord Bergum
(Friesland) door de S.D. doodgescho
ten korporaal-vliegtuigmaker Jan
Bakker (32 jaar). "De overbrenging
(vanuit Noord Bergum) van het stof
felijk overschot naar de begraafplaats
te Huisduinen zal geschieden op
dinsdag 25 september, vertrek vanaf
Ruyghweg 20 te 13 u.45."
De hier genoemden waren helaas
niet de enige verzetsstrijders die in de
oorlog omgekomen zijn, maar slechts
degenen die in de advertenties van
de kort na de bevrijding verschenen
kranten genoemd worden.2
Krijgsgevangenen
Behalve verzetsmensen zijn er blij
kens de advertenties ook nogal wat
192