ridders de oorlog overleefd. "Jaren
vol zorg en verdriet. Aardedonker.
Zwaar vergrendelde beestenwagens.
Krijsende rauwe SS stemmen, zwaar
gelaarsde poten die weerlozen lafhar
tig trappen, vuile concentratiekam
pen
Zo begint zijn artikel in de krant van
13 september 1945.
"De weg terug naar Jutterstad" staat
erboven. Hoewel Levy Grunwald
met Den Helder verbonden bleef en
er menigmaal terugkwam, bleef hij
wonen in Amsterdam waar hij zich in
1936 gevestigd had.1
Een opvallende advertentie -of eigen
lijk twee- is van de Joodse familie L.
Elte:
"Bij terugkomst in Den Helder is
het ons een oprechte behoefte zeer
velen van U hartelijk dank te zeg
gen voor de wel uiterst sympathieke
wijze waarop U, gedurende de nazi
nachtmerrie, met ons meeleefde. Dit
meeleven heeft ons steeds gesterkt,
steeds kracht gegeven. Wij zijn dank
baar voor ons behoud en het zal ons
een groot genoegen zijn onze vroe
gere relaties weer aan te knopen". En
namens de Banketbakkerij L. Elte:
"Nu wij de leiding van onze zaak weer
in eigen handen hebben genomen
wensen wij een woord van hartelijke
erkentelijkheid te richten aan het
adres van de familie P. de Boer, die
onze belangen op wel bijzondere
contentieuze wijze behartigd heeft.
Deze dienst zullen wij niet vergeten.
Wij van onze kant zullen niet nalaten
dit vertrouwen waardig te zijn. Onze
naam moge daarvoor een garantie
zijn. Wij zijn ervan overtuigd dat onze
oude klantenkring ook thans nog
vertrouwen in ons stelt."
Heropening winkels
Er waren heel wat Nieuwediepers
die naar Den Helder wilden terug
keren, maar voorlopig niet welkom
waren vanwege het enorme gebrek
aan woningen. Alleen zij die voor
de uitoefening van hun beroep in de
marinestad moesten wonen kregen
Levi Grunwald spreekt bij de begrafenis van Dorus Rijkers op 21 april 1928.
toestemming tot 'her-evacuatie'. En
zo lezen we in de Helderse krant in de
eerste weken na de bevrijding over de
terugkeer van de winkeliers diverse
heropeningsadvertenties:.
"Binnenkort opening van de vanouds
bekende sigarenzaak Labout, Koning
straat 56".
Sigarenmagazijn J. Biegstraten, Van
Galenstraat 54 meldt eveneens: "Ook
wij hopen U weer spoedig van alle
rookartikelen te kunnen voorzien.
Levert daarom Uw tabaksbonnen bij
ons in".
En de Firma Scheper-Boerman voegt
dan in dezelfde krant van 5 augustus
1945 eraantoe: "H.H. Rookers! Thans
kunnen wij U mededelen dat onze
zaak, welke voorheen aan de Ka-
naalweg, tegenover de Mosterdbrug
stond, nu gevestigd is Koningstraat
106. Want zoals iedere Nieuwedieper
begreep, de Kanaalweg was op bevel
van de bezetter afgebroken. 'De Scha
kel, Spoorstraat 114, Tabak, Sigaren,
Sigaretten en Leesbibliotheek had
'Goed nieuws voor rokend en lezend
Nieuwediep!, want de zaak wordt 20
augustus heropend'. Vóórinlevering
van bonnen kan bij ons geschieden,
men verzekert zich tegelijk van een
goed en betrouwbaar adres".
Weer normaal geopend, meldt Aard
appel-, Groente en Fruithandel T.
Bakker aan de Buys Ballotstraat, hoek
Huygensstraat. De modelslagerij J.
van Groenou in de Ooievaarstraat
spreekt van heropening.
Slagerij Nic Goes, Keizerstraat 10
adverteert simpel: Weer normaal ge
opend.
Ook slagerij Reyer Wit, Van der Duin
van Maasdamstraat 7 is 'heden weer
normaal geopend'(15 aug.).
Slagerij Ingelse in de Krugerstraat ver
meldt zelfs weer telefonisch bereikbaar
te zijn onder no.3027, evenals loodgie
ter Schellinger in de Van Galenstraat
(tel. 2901). Voor rijwielreparatie kun
nen de Nieuwediepers weer terecht
bij N.V. Lafeber, het voorlopig adres is
Keizerstraat 71. Ook Herman Nijpels
zit nog even op het 'oorlogsadres' Su-
matrastraat 6. Maar de heropening van
het pand in de Spoorstraat zal spoedig
plaatsvinden.
191
