schappen is hier vergaan, de St. Jacob,
Gidion Stoven, Capitein Pater, Marse
Veen, Taanman, Take Jansz. en Sint
Catryn Sonken enz. De ellende was
ongelooflijk groot; Noord-Holland
wierde vervult met Weduwen en
Weezen. De koopluiden, in de Plaats
dat ze na de Beurs gingen, gingen na
't Hof om een Cessiebrief, in zomma,
deeze Texelschade heeft veele Men-
schen geruïneert."
Moer-zee
Volgens de Hollandse Mercurius van
1662 leden de Hollandse steden door
een storm die 24 uur aanhield (28
februari) ongelofelijk veel schade en
dat is een opheffing der Zeebaren tot
hoog in de lugt, gelijk men 't Roode
meer met de Israeliten schildert, alles
met een stille lugt, en zonder wind,
als een gewis voorteken van Tempeest
en onheil.
Den 5. December quam alhier in dit
gewest zulken vreeslyken Stormwind
en hooge Vloedalles met Donder
en Blixem vermengtop de Helder
spoelde wel 17 Huizen tot aan de
(herberg) de Roode Leeuw toe weg
de Dyk op Texel brak door bij 't
Schild, zoodat de laagte gansch onder
water stond. Het eiland Wieringen
wierde midden deur gescheurt
andere gingen te gronde.
Burger van Schoorl begint zijn
beschrijving als volgt:
"1674. Den eerste Augustus, in den
Avonstond, zag met uitter Zee opko
men een sware donkere lugt, verzelt
van vinnige Blixemstralen, door
malkander kruislings en Sware Don
derslagen: de 4 winden waiden gelijk
uit alle hoeken, zijnde een zoort van
een Orcaan (gelijk zij veel in Oost
en West-Indiën hebben). De meeste
menschen zulk weer ongewoon
zijnde, kermden en riepen het schijnt
dat den Jongsten dag voor handen is,
storten vierige vurige) Gebeden
uit kreeten en kermden, zagen niet
vergingen diverse schepen.
Op de rede van Texel werden 35 van
de 53 schepen die er voor anker lagen
losgeslagen en vergingen er vijf van
de twaalf Bordeauxgangers. Merk
waardig genoeg noemt Dirk Burger
van Schoorl deze storm niet, maar
gaat hij wel uitvoerig in op een in
1661 opgetreden zogenaamde Moer-
zee, die hij óók in 1665 beschrijft:
"Den 26. November zag men langs
de Zeekust van Texel tot Ter Heide
wederom een Moer-zee als eertijds,
De 'Hollandia in het Landsdiep
Windhoos
Maar ook nu geen enkele mededeling
over een scheepsramp op het Mars
diep in de Chronyke van Medenblik
en al evenmin bij de beruchte wind
hoos in 1674, terwijl dit volgens de
17e eeuwse geschiedschrijver Pieter
Valckenier (1638-1712) toch wel het
geval was: er werden wel 17 schepen
op het droge geworpen, schrijft hij, en
anders dan een ontijdige dood voor
handen."
Door deze windhoos stortte niet al
leen de Utrechtse Domkerk in elkaar,
maar ook die van Purmerend, Hoog
woud, Winkel en Hippolytushoef.
Vooral in Hilversum, Amsterdam
en in de Zaanstreek was aanzienlijke
schade aan huizen, molens enz. Maar
over schepen spreekt Burger van
101
