Boekbespreking (1)
Helders Zeemanscollege'Goede Bedoeling'
Al in de 14e eeuw
waren er zgn.
schippersgilden,
beroepsverenigingen voor schippers,
die de economische en sociale belan
gen van deze beroepsgroep behartig
den. Ook werd er aandacht besteed
aan verlies van het schip, de lading, of
het in slavernij belanden van de zee
lui. Zo ontstonden de zo genoemde
'slavenkassen'. Een bekende slavenkas
is die van Zierikzee, overigens nu nog
steeds bestaand als culturele instel
ling, die geld uitkeerde voor het vrij
kopen van de Nederlandse zeelieden
in slavernij.
Alleen, het verzekeren van de levens
van de zeevarenden en die van hun
vrouwen en kinderen was niet moge
De hoofddoelstelling van het college
was dus de zorg voor de nabestaan
den van omgekomen zeelieden. De
meeste andere colleges hadden daar
voor een apart pensioenfonds.
Er zal echter niet veel kapitaal bijeen
gebracht zijn, daar het Helders college
slechts 17 jaar heeft bestaan. Hierdoor
waren de gelden nooit toereikend
voor eventuele uitkeringen.
Kapitein T. Jaarsma bijvoorbeeld, de
vader van loods H.A. Jaarsma, de be
kende zeeschilder, overleed aan boord
van de 'Willem Eggerts' in Soerabaya
De 'Willem Eggerts', kapitein T. Jaarsma
Ieder zeemanscollege had een eigen
vlag en daarbij had iedere kapitein
die lid was een eigen nummer. Deze
vlag met nummer werd in een van
de masten gevoerd, zodat men al van
verre kon zien wie de kapitein was.
Ledenlijsten werden in de zeemansal
manakken gepubliceerd, met de naam
van het schip en vlagnummer.
Het Helders Zeemanscollege 'Goede
Bedoeling' werd volgens de Helderse
Courant van 12 april 1876 in de pe
riode tussen 3 en 8 april 1876 opge
De heer S.Parma heeft al veel publi
caties op zijn naam staan over diverse
zeemanscolleges in den lande. Hij
had echter nooit iets kunnen vinden
over het Helders Zeemanscollege.
In de Blauwe Wimpel van 1981 staat
zelfs: "Van dit college is bijzonder wei
nig bekend. Zelfs niet wanneer het is
opgericht, noch wanneer het ter ziele
is gegaan". Totdat
Parma in contact
kwam met uw
voorzitter. Er wa
ren wel degelijk
enige historische
gegevens bekend
van dit college,
alles vermeld in
de Helderse en
Nieuwedieper
Courant. Als
gevolg van deze
samenwerking is
er een boekwerkje
verschenen over
dit college.
lijk, dan wel onbetaalbaar vanwege
het grote risico. Zodoende ontstond
er aan het eind van de 18e, begin 19e
eeuw een nieuwe verenigingsstruc
tuur. Door onderling te verzekeren,
waarbij het kapitaal werd gevormd
door de bijdragen van geselecteerde
leden. Deze verenigingsvorm werd
bekend als 'zeemanscollegies'.
richt. Het bericht meldde verder dat
artikel 1 van het college bepaalde: "Hef
doel dezer inrichting is, om bij overlij
den van scheepsgezagvoerders en min
dere scheepelingen, die hier als zoowel
elders in Nederland woonachtig zijn,
het lot hunner weduwen en nagelaten
wettige kinderen, enigszins te verzach
ten".
44
