Bouwen in Den Helder in de jaren zestig
De Prins Hendriklaan. Links het politiebu
garage Bruin (beeldbank HHV)
De jaren zestig waren voor Den Hel
der tijden voor het bouwen van grote
gebouwen. In 1961 was 'schrijver de
zes' zelf twintig jaar.
Denkend aan bejaardenhuizen, po
litiebureau en brandweerkazerne,
nieuwe scholen en de schouwburg als
voorbeelden.
Politie en brandweer zijn inmiddels
verhuisd, maar zijn ook nu weer bu
ren. Ze stonden eerst aan de Prins
Hendriklaan. Daartegenover stond de
Fordgarage van Bruijn die inmiddels
ook gesloopt is, een enorme kaalslag
achterlatend. Menig wandelaar zal zich
afvragen wat er mee gedaan wordt.
Op de Polderweg had je de Sociale
Dienst. De dienst heet nu Werk en
Inkomen en is gevestigd in het voor
malige pand van de Woningstichting
aan de Drs. F. Bijlweg. Laatstge
noemde had het voorrecht om in de
mooi gerestaureerde 'De Boeg', bij de
Vijfsprong, in te trekken.
Dus bouwen, slopen, restaureren en
verhuizen is er veel gedaan in de stad
en dat vaak ten goede.
Als je goed kijkt is het daar eigenlijk
een viersprong: Javastraat, Mid
denweg, Polderweg en Beatrixstraat.
Maar op de Monumentendag van
vorig jaar (of is het Kijk Kunstdag?)
vroeg ik uitleg over deze
benaming. Een mede
werker van de stichting
hielp me uit de droom
en wist te vertellen waar
de vijfde sprong lag. Je
loopt de Brakkeveldweg
uit richting rotonde en
dan zie je nog net links
een rijtje mooie huizen,
dat dood loopt tegen het
gebouw van het post
kantoor.
gebouw is wel mooi gerestaureerd en
daarom het bewaren zeker waard.
De grond buiten de muur was pro
faan (werelds), binnen was hij heilig,
zo ging dat in die tijd. Zoals we weten
zijn Kanaalweg en Hoofdgracht ge
heel gesloopt door de Duitse bezetter.
De Duitsers, die ons land al hadden
ingepikt, waren doodsbang voor de
Engelsen die op de loer lagen. Er
moest een zgn. vrij schootsveld ko
men om ze weg te schieten, vandaar
de sloop. Ook Oud Den Helder moest
er aan geloven.
Loop je de Prins Hen
driklaan uit richting
dijk, dan zie je een groot
grasveld waar voorheen
't Huys Tydtverdryf
stond, dus ook al his
torie. Sinds de afschaf
fing van de dienstplicht
kreeg 't Huys minder
bezoekers, waarschijn
lijk de reden voor sloop.
We zijn nu vlak bij
het Koningsplein; dat
schijnt vroeger, in de
19e eeuw, een drukke
en gezellige plek te zijn
geweest, getuige de foto's
uit die tijd. Gebleven is
het voormalige belastingkantoor, nu
een horecagelegenheid: Hof van Hol
land. Café Klein Kras is nog steeds
een begrip op het plein, dat zijn vaste
bezoekers zal hebben.
Op de hoek met de Loodsgracht had
je café Postbrug, waar nu het gebouw
van Triton staat, voor de jongeren.
Het jaar 2008 is het jaar van het 'Re
ligieus Erfgoed'. Dat doet me denken
aan de stevige muur rond de Petrus
en Pauluskerk. Gebouwd in de tijd,
dat men nog in groten getale naar de
kerk ging. Dat is nu wel anders. Van
daar de naam 'Religieus Erfgoed'. Het
De Vijfsprong. Luchtopname van 16 juli 1964
(beeldbank HHV)
Een anekdote hierover: een 'hoge'
Duitse officier liep te wandelen over
de dijk, komt een oude Heldernaar te
gen en vraagt, wijzend op Texel, "Wat
is dat voor land beste man?" "Dat is
Engeland, meneer", antwoordde hij.
De volgende dag werd met de afbraak
begonnen! We zullen de anekdote
maar met een korreltje zout nemen,
maar de afbraak werd een feit.
En zo kan je je gedachten laten gaan
over Den Helder, 'De stad aan Zee'.
L.C.(Bart) Pompert
38
