of angst was erg groot. Ze werd ook
regelmatig gevoed door mijn moeder
die in hun aanwezigheid de oorzaak
zag van het feit dat mijn vader niet
terug kon komen. Vandaar dat ze
weinig goede woorden over had voor
hun aanwezigheid. Wanneer ik een
dergelijke schildwacht moest passe
ren, ging ik daarom steevast langs de
andere kant van de weg lopen. Ande
re kinderen van het dorp hadden daar
minder last van en gingen rustig een
praatje met de schildwachten maken.
De bevrijding
De bevrijding was één groot feest
voor de 7-jarige die ik toen was. Eerst
zag je nog gewonde Duitsers door het
dorp trekken op paard en wagens en
handkarren. Er werd nog een vage
poging ondernomen om de plaatselij
ke brug over het kanaal met pantser
vuisten te verdedigen, maar kennelijk
zagen de Duitsers bijtijds het zinloze
van deze onderneming in. Toen kwa
men de Canadezen die, boven op hun
tanks en andere motorvoertuigen
gezeten, een verpletterende indruk op
ons maakten. Ze kampeerden in het
bosje even voorbij de woning van de
burgemeester en ze hadden allerlei
lekkere dingen bij zich, zoals choco
lade, iets dat wij al jaren niet meer
gehad hadden. Wij kinderen en waar
schijnlijk ook de volwassenen (denk
aan de sigaretten) waren er dan ook
niet weg te slaan. Voor de volwasse
nen was er wel een kleine domper op
de feestvreugde want juist de dag vóór
Oosterwolde bevrijd werd, kwam pre
sident Roosevelt te overlijden. Ove
rigens heb ik dit als kind natuurlijk
meer als mededeling verwerkt dan dat
het me iets deed.
Een zaak die een deel van de feest
vreugde nog verhoogde was het
optreden van de BS. Zij hielden zich,
vooral in de eerste dagen na de be
vrijding, onledig met het ophalen van
leden van de NSB die dan in optocht
door het dorp moesten marcheren.
Dit gold natuurlijk ook voor de vrou
wen en meisjes die het ongeluk had
den gehad verliefd te zijn geworden
op een lid van de Duitse bezettings
troepen. Zij moesten in het algemeen
hun haren offeren voor deze over
treding. Naast andere vernederingen
die ze ongetwijfeld hebben moeten
ondergaan. Als kind ontging je dit
natuurlijk wel enigszins, want je was
meer geïnteresseerd in allerlei zaken
die je kreeg en die je daarvoor nog
nooit gezien had, zoals het wittebrood
en de chocolade.
Terug naar Nieuwediep
Vrij kort na het einde van de oor
log stond mijn grootvader ineens in
Oosterwolde voor de deur. Hij was
met een gehuurde auto samen met
de chauffeur, het was nog een tijd dat
lang niet iedereen een auto kon bestu
ren, over de Afsluitdijk naar Friesland
gereden. Dat dit in die tijd de nodige
problemen met zich meebracht zal
duidelijk zijn. Zo heeft hij hemel en
aarde moeten bewegen om de Afsluit
dijk over te mogen. Binnen een paar
uur na zijn aankomst in Oosterwolde
werden we in de taxi geladen en werd
de terugreis naar Den Helder vrij
plotseling ondernomen.
We werden weer opgenomen bij mijn
grootouders en langzamerhand nor
maliseerde het leven zich enigszins.
Van naar school gaan was vooreerst
nog geen sprake. Dat was overigens in
Oosterwolde de laatste maanden voor
het einde van de oorlog ook al niet
meer aan de orde geweest, want de
school was gevorderd om er een deel
van de Limburgse evacués in onder te
brengen.
Cor Bakker, Valthermond
(wordt vervolgd)
