Rooms-katholiek onderwijs binnen de Linie
Jozefschool en De Windwijzer
De eerste plannen voor een rooms-
katholieke (fröbel)school in Den
Helder dateren van 1853. Echter het
beoogde terrein, schuin achter de
Petrus en Pauluskerk, moest aan het
rijk worden afgestaan voor de aanleg
van het spooremplacement. Door de
sterke groei van het inwonertal in de
Visbuurt besloot het kerkbestuur van
de Petrus en Pauluskerk daarop om in
de Jonkerstraat een schoolgebouw te
vestigen. De bouw werd gegund aan
de Helderse Gebr. Janzen en op 30
maart 1869 had Den Helder zijn eer
ste katholieke school onder de naam
Dominicusgesticht. Het onderwijzend
personeel bestond uit zusters Domi
nicanessen van Voorschoten die hun
intrek namen op de bovenverdieping.
Het gebouw huisvestte twee bewaar
scholen (fröbelscholen), één voor
de gegoede klasse en één voor de
burgerkinderen. Daarnaast was er
een naai- en breischool voor meisjes
in ondergebracht. In 1872 kwam er
een zogeheten deftige school bij, waar
ook de Franse taal werd onderwezen.
Voorts opende een Hollandse school
zijn deuren, ook wel de 'armenschool'
genoemd. Aan maria- en jozefbeelden
was te zien dat het ging om rooms-
katholiek onderwijs. Maar verder was
het een school als alle anderen, met
lange zitbanken, een prentenkist, pot
kachel, telraam en stoelen met stoven
voor de zusters Dominicanessen.
De regels van de congregatie verbo
den de zusters om jongens op hun
scholen toe te laten, wat rk-ouders
dwong hun zonen naar het openbaar
onderwijs te sturen. In katholieke
kring was men niet gelukkig met deze
situatie.
Omstreeks 1900 werd de school door
zon 300 leerlingen bezocht. Maar nog
steeds zonder jongens. De roep om een
eigen jongensschool werd luider. Het
was in 1911 dat jongens werden toege
laten tot de eerste twee klassen van het
Dominucusgesticht. Dit gebeurde niet
zozeer omdat men ineens gemengde
scholen voorstond, maar om te voor
komen dat rijksgeld ten behoeve van
het rk-onderwijs werd ingetrokken.
Het gevolg was overvolle lokalen en
dientengevolge vermaningen van de
schoolopziener. In 1914 telde de eerste
klas zelfs meer dan 70 kinderen. Nadat
ook in de derde klas jongens waren
toegelaten werd de situatie onhoud
baar. Er lagen plannen om de school
in de Visbuurt uit te breiden, maar het
diakonaat van Schagen besliste anders:
er moest een geheel nieuwe school
komen, een voor jongens en een voor
meisjes. Daartoe werd in 1916 een
flinke lap grond gekocht op de (hui
dige) hoek van de Polderweg met de
Javastraat. Kosten van aankoop:
15.000 gulden 6818,00). De bouw
geschiedde in opdracht van de Stich-
Het schoolgebouw Dominicusgesticht in de Jonkerstraat (links achter de kinderen
77
