en ik kon naar mijn kosthuis in het
Stadionkwartier.
's Avonds was ik alleen thuis, m'n
hospita en echtgenoot waren die
avond elders. Om 8 uur zette ik de
radio aan voor de nieuwsberichten
en tot m'n verbijstering vernam ik
dat mijn baas en zijn moeder in het
Noord-Hollands Kanaal waren ver
dronken, na een botsing met een
stilstaand vehikel. Ik was de laatste
die hen gezien had en ben dan ook
dagen van streek geweest. Dat was
in 1938 en het betekende voor mij
feitelijk het einde van m'n De Boer-
tijd. De boekhouder S. Koning
werd wegens gebrek aan beter tot
directeur benoemd. Dat was de eni
ge man in mijn leven waarmee ik
het niet kon vinden. Hij had een
bekrompen geest en zijn ontwikke
ling was ergens blijven steken. Ik
kon onmogelijk achting voor hem
opbrengen. Later daarover meer. Ik
werd teruggeroepen uit Amster
dam en hield mij met van alles be
zig tot ik in 1942 naar Hilversum
gezonden werd om daar als be-
drijfschef te fungeren. Daar ben ik
werkzaam geweest tot aan de
spoorwegstaking. Die begon geluk
kig voor mij op maandagmorgen
en ik was in het weekend thuis ge
weest op ons evacuatie-adres in
Breezand. Na afloop van de oorlog
ben ik niet meer bij het bedrijf te
ruggekeerd.
J. Brouwer
Bij de zaak heb ik de heer J. Brou
wer leren kennen. In Den Helder
stond hij bekend als het 'zwarte ge
vaar', maar hij begon toen al aardig
grijs te worden. Hij was verslagge
ver voor de Heldersche Courant en
zijn kritieken hadden hem zijn bij
naam bezorgd. Brouwer was een
hoogontwikkeld man met een edel
karakter. Ook muzikaal was hij
goed onderlegd en zijn liefhebberij
was pianospelen. Van die man heb
ik veel opgestoken. Hij was werke
lijk een groot verslaggever en
bracht het voor elkaar verslagen van
de raadsvergaderingen tijdens de
zitting persklaar op te schrijven. Na
afloop behoefde hij geen gemaakte
notities uit te werken. Of hij in zijn
kritieken te ver is gegaan kan ik
niet beoordelen; daar was ik nog te
jong voor. Maar zoals ik hem heb
leren kennen zal hij alles met de
beste bedoelingen geschreven heb
ben.
Als hij overdag niets voor de krant
te doen had "vermaakte" hij zich
met boekhoudkundig werk, daarbij
de hele dag staande aan een hoge
lessenaar
Het ligt voor de hand, dat zo'n
hoogstaande man met een geweldi
ge eruditie in conflict kwam met de
onbenul-boekhouder Koning. Wij
werkten nl. met z'n vijven in één
betrekkelijk kleine kantoorruimte.
Koning kafferde met zijn grote
mond Brouwer dan onbehoorlijk
uit en nu en dan had ik de neiging
Koning aan te vliegen om Brouwer
te verdedigen.
Na de evacuatie in de oorlog heb ik
de heer Brouwer helaas niet meer
gezien. Wel kregen m'n vrouw en
ik nog een berijmde felicitatie van
hem bij de geboorte van onze eer
ste dochter. De brief kwam uit Ede.
Later in mijn leven heb ik maar en
kele mannen ontmoet van het kali
ber Brouwer.
Meester Storm
Zoals ik eerder schreef was meester
Storm het hoofd van de Chr. Mulo
aan de Kanaalweg. Storm was een
man, vergelijkbaar met Brouwer.
Hij was een zeer bekende persoon
lijkheid in Den Helder omdat hij 's
zaterdags op de wekelijkse markt
het Evangelie verkondigde.
Daarbij tekende hij (hoe goed!bij
voorbeeld de zalving van Jezus in
Bethanië met kleurkrijt op een
zwart schoolbord. Onderwijl vertel
de hij dan de bijbelse geschiedenis.
Die man heeft ook een onuitwisba
re indruk bij mij nagelaten.
En nu dat toch ter sprake komt, ook
de oude meester Marinus komt in
mijn herinnering. Hij was onze
meester in de hoogste klas van de
lagere school en had een enorme
levenservaring. Tegelijk met mij
verliet hij de school om met pen
sioen te gaan. Dat was de Chr. La
gere school met de bijbel aan de
Koningdwarsstraat.
Daar was ook meester Eitje Hiddo
Bos. Die heb ik feitelijk maar op
pervlakkig gekend. Hij was altijd
een echte heer in zijn uiterlijk en
zijn manier van doen. Hij blijft
voor mij onvergetelijk doordat hij
in zijn wekelijkse bijbellessen het
Boek Openbaringen voor ons uit
legde op een onnavolgbare manier,
echt fantastisch!
Meester Storm is door die nare oor
log uit m'n gezicht verdwenen. Hij
woonde in de Sluisdijkstraat, ik in
de Goversstraat, vlakbij dus. Ik
kwam dan ook vaak bij hem thuis,
niet alleen voor zijn lessen.
Terug naar De Boer
Ik ben afgeweken van het verhaal
over De Boer en daar is nog het een
en ander meer over te vertellen. In
de nu besproken jaren was de radio
pas in opkomst. In de Goversstraat
had ik een buurman, Blokhoff, die
twee al grote zoons had. Alle drie
werkten ze op de Werf. Die zoons
waren helemaal in de ban van het
nieuwe fenomeen. Er kwam echter
nog al wat bij kijken om daaraan
deelachtig te worden. Er waren
geen winkels, waar je een radio-ont
vanger kon kopen. De enige manier
was zelf bouwen, maar ook onder
delen waren nog niet verkrijgbaar.
Met veel inspanning lukte het hen
om tenslotte toch een ontvanger in
elkaar te zetten, compleet met accu
en plaatspanning-apparaat. Op de
Werf konden zij sommige compo
nenten fabriceren, waaronder spoe
len en variabele condensatoren.
Een heel lange antennedraad werd
gespannen en het experimenteren
kon beginnen. Zo had ik als elfjari
ge jongen het voorrecht om via een
koptelefoon voor het eerst 'ici Paris'
te horen. Enkele jaren daarna
bracht de Nederlandsche Seintoe-
stellen Fabriek wel ontvangers op
42
