Hl I I
klokken geroofd. Alleen al uit Ne
derland verdween 1835 ton klokken
brons naar de smeltovens in Ham
burg om omgegoten te worden voor
de oorlogsindustrie. Als klokken
werden vernield tijdens brand of
oorlog noemde kenners dit: "het
grote sterven van de beiaarden".
Nou, dan geldt dit minstens óók
voor Den Helder. Want boven het
briefhoofd van 8 januari 1943 stond
nors: klokkenvordering. Maar het
was dan ook oorlog toen het Hel
ders gemeentebestuur in naam van
de Commissaris van Noord-Hol
land aan de kerkbesturen de brief
schreef dat "door de Duitsche auto
riteiten een aanvang wordt gemaakt
met het vorderen van kerkklokken
in deze gemeente". De kerkgeeste-
lijken kregen de zware taak om er
voor te zorgen dat hun kerken open
waren en zij moesten hun invloed
aanwenden om moeilijkheden te
voorkomen. Twee maanden later
zou in Den Helder een vernederen
de en niets ontziende roof door de
bezetters volgen.
Toen na de Tweede Wereldoorlog
in de pers berichten verschenen dat
in de maand juni 1945 een belang
rijk aantal uit Nederland afkomsti-
Het monument op het Helden der Zee
plein met het gemeentehuis.
Westerkerk aan de zuidzijde van het tegenwoordige Helden der Zeeplein, rechts van de
kerk ligt nu de Willem Barendszstraat.
Nadat op 19 juni 1878 de torenspits
klok die waarschijnlijk afkomstig is
van de vroegere beiaard uit 1615. Ze
zou dan vervaardigd zijn door Jean
en Frangois Simon.
Westerkerk aan het Helden der Zee
plein
Met de Westerkerk (1845) wordt de
Nederlands hervormde kerk be
doeld die op de plek stond waar nu
de eengezinswoningen aan de zuid
zijde van het Helden der Zeeplein
staan. Dat de kerkvoogden in 1877
ook overgingen tot het laten om
smelten van hun kerkklok was het
gevolg van de beschadigingen die
het had opgelopen tijdens de alles
verwoestende brand op vrijdagmid
dag 12 mei 1877. En die brand was
voorpaginanieuws. De krant
schreef over een
"indrukwekkend schouwspel toen
de toren viel nadat vooraf uurwerk
en klok omlaag waren gestort, op
dat ogenblik vertoonde het schip
der kerk een ware vuurzee, de mu
ren zijn slechts staande gebleven,
de oorzaak is nog onbekend maar
men gist dat het is ontstaan door
vuur uit de stenen pijpen die tot
schoorsteen diende". Uiteindelijk
werd ook deze luidklok, na de goe
de resultaten met de stadhuisklok,
met groot vakmanschap hergoten
in de ijzergieterij van Bosch Reitz
aan de Fabrieksgracht.
werd aangebracht volgde in oktober
van dat jaar het ophangen van de
klok én een twee uur durende
proefneming met het luiden. Zon
dag 17 november 1878 luidde de
klok weer voor het eerst officieel bij
het begin van de kerkdienst, tot
maart 1943 want toen werd de klok,
gemerkt als B131, door de Duitsers
meegenomen en weer zou om
smelting haar lot zijn, maar nu de
finitief. En op bevel van de bezet
ters werd niet veel later de hele
Westerkerk gesloopt, gelijk met de
andere kerken, huizen en gebou
wen van de Ouwe Helder.
Klokkenvordering
In de jaren van de Tweede Wereld
oorlog werden door de Duitsers in
West-Europa in totaal 108.499
80