STICHTTE WILLIBRORD DE EERSTE
HUISDUINER KERK?
118
De ook al gesubsidieerde zeevaartkundige
school gaf aan 17 personen onderwijs, het
KIM telde 79 adelborsten, de Tekenschool had
36 leerlingen en aan de onder het middelbaar
onderwijs vallende Lagere Industrieschool
(opgericht door 't Nut) volgden 80 leerlingen
Ja, zegt Jan T. Bremer in een smakelijk ver
haal over de lotgevallen van dit kerkje in
"Levend verleden" van juni. Al in de aan
hef vertelt hij: "De eerste kerk van
Huisduinen, die 4 a 5 kilometer westwaarts
gelegen moet hebben, was in de 9e eeuw (1)
gesticht door de angelsaksische zendeling
Willibrord. Sommige auteurs veronderstel
len dat deze kerk ook zijn naam droeg".
Omdat bij F. Diederik soortgelijke stellige uit
spraken zijn te vinden (2) en ik nu eenmaal
nieuwsgierig ben, heb ik Bremer naar zijn
bron(nen) en/of argumenten gevraagd.
Hij antwoordde: "Mijn bewering is inderdaad
wat boud, maar toch zeg ik het niet helemaal
"zomaar". Allereerst: de naam St. Nicolaas
van de Huisduiner kerk (schutspatroon der
zeevarenden. JKS.), duikt pas op in de 16e
eeuw. Begrijpelijk, want pas dan is er sprake
van een eiland waarvan de bewoners voorna
melijk afhankelijk zijn van de zee. Als je
't rijtje bekijkt gaan de namen van Willibrord
en Johannes de Doper "om en om". Heiloo
Willibrord, Schoorl Johannes de Doper, Pet
ten Willibrord, Callinge Johannes de Do
per, Huisduinen De Westen op Texel
Johannes de Doper, Oost Vlieland Wil
librord. En ten slotte landinwaarts op Wierin-
gen: Stroe Willibrord. Een beetje gezocht?
Akkoord, maar St. Nicolaas past beslist (nog)
van 13 tot 19 jaar het onderwijs in onder eer
de eerste beginselen der werktuigkunde en het
bouwkundig tekenen.
"Door een hulponderwijzer wordt in een der
openbare lagere scholen zangonderwijs gege
ven aan gemiddeld 130 kinderen".
niet in dit "vroege" rijtje".
Bremer besluit dan: "Ik zou het wel leuk vin
den als je eens een "tegenartikeltje" schreef
in "Levend verleden"." Ik wil hem dat ple
zier graag doen, in de hoop dat ook de redac
tie en de lezers er aardigheid in hebben. Al
schrijvend is het "tegenartikeltje" echter wel
tot een soort studie uitgegroeid.
Bewoningsgegevens
Het kan zijn nut hebben, eerst maar eens na
te gaan wat er werkelijk bekend is over de
bewoning van de streek waar Huisduinen lag
in de tijd van Willibrords zendingsactiviteit,
dus rond 720. Wat nu de kop van Noord-Hol
land en Texel is, vormde een deel van het
koninkrijk Friesland, dat zich uitstrekte van
het Sincfal (later Zwin) tot en met Oost-Fries
land; West-Friesland omvatte het gebied be
zuiden het Vlie.
Het zag er hier toen totaal anders uit dan nu,
zoals uit de bijgaande kaart blijkt. Aan de kant
van de Noordzee lag een vrij hoge strandwal
met (stuiljduinen, onderbroken door een aantal
zeegaten, te weten van noord naar zuid de zeer
brede opening van het Vlie, dan een zeegat op
Texel, vervolgens tussen Huisduinen en
Callantsoog het Heersdiep en ten slotte de Zijpe.
Achter deze kuststrook lag een eindeloos
kwelder- en waddengebied, soms bedekt met
door de zeegaten afgezette zanden of kleien.
