schoon ei kan tevens vuil zijn. (wat is onze taal toch mooi). De smerige eieren dus, moesten schoongemaakt worden in azijn i.p.v. water, want in water schoongemaak te eieren gaan glimmen en in azijn blijven ze dof, zodat ze er vers blijven uit zien. Dan had je ook nog de windeieren (eieren zon der schaal). Daar moest voorzichtig mee worden omgesprongen, want de dooier moest worden gescheiden om er advocaat van te maken voor eigen gebruik van de familie Siekman. Ik merk trouwens dat ik aardig ben afge dwaald van het eigenlijke onderwerp nl. het kaakfragment uit de bottenbak Maar Sjouk kwam door zijn hulp bij de Siekman- nen ook veel op hun landjes in de Eilands polder. Op een van die landjes was zijn oog al eens gevallen op een groot stuk bot wat op een dam uit de grond omhoog stak. Overigens was dit geen zeldzaamheid, want in de Eilandspolder is men bij ploeg-, bagger- en graafwerkzaamheden meerde re walvisbotten tegen gekomen. Het landje waar het bot zich bevond was bereikbaar vanaf het Oostdijkje. Er is nu een baggerdepot op aangelegd t.b.v. het uitbaggeren van de sloten. Via het land met de naam "De Drie Morgen" kon men op het land komen van de gebr. Siekman. Trouwens heel veel landjes hebben een naam in de polder en "De Drie Morgen" komt zelfs vaker voor. In een eerdere ru briek in de Kroniek is daar al eens aandacht aan besteed. "De Drie Morgen" dankt zijn naam aan de oude oppervlaktemaat mor gen. D.w.z. zoveel land als er in een mor gen kon worden geploegd. Vanwege de grondsoort in de verschillende streken is het niet verwonderlijk dat er grote verschil len bestaan in de grootte van een morgen. Het gaat in dit geval waarschijnlijk om de Waterlandse morgen en is 10.770 vierkante meters groot Maar er zijn verschillende namen van landjes en akkers gerelateerd aan traan- kokerijen welke in de polder hebben ge staan, zoals De Kakebeen, De Berrie, De Prut en De Prutakker. De namen De Prut en De Prutakker danken hun naam aan de onzuivere traan, wat prut werd genoemd. Denk maar aan koffieprut. Vandaar het gezegde: dat is geen zuivere koffie. Dat de traankokerijen een eind van het dorp heb ben gestaan was vanwege de ondraaglijke stank die ontstond door het koken van walvisdelen. Zo is het zeker dat op De Prut een traankokerij heeft gestaan. Dat is nog te zien op een oude aquarel. Maar ook uit botten werd traan gewon nen. Men liet ze eenvoudig uitlekken De traan welke werd gewonnen was de zo genaamde knekelolie (knekels zijn botten van lijken). Voor dit doel werden de bot ten achter het schip meegesleept naar de thuishaven en daarna naar de traankoke rijen in de polder vervoerd en gedragen. Hier komt waarschijnlijk de naam De Ber rie vandaan. Nadat ze uitgelekt waren kre gen de botten een andere bestemming. Zij gingen dienst doen als wrijf- of schuurpaal voor het vee. Maar ook bijvoorbeeld voor grafwerk, toegangspoort, fundatiemateri aal of hakblok. Ze werden tevens aan de waterkant gelegd voor ophoging en tegen afkalving van het land door het water. Dat Traankokerij 224

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Kroniek : Graft-de Rijp en Schermer | 2010 | | pagina 50