schoon ei kan tevens vuil zijn. (wat is onze
taal toch mooi). De smerige eieren dus,
moesten schoongemaakt worden in azijn
i.p.v. water, want in water schoongemaak
te eieren gaan glimmen en in azijn blijven
ze dof, zodat ze er vers blijven uit zien. Dan
had je ook nog de windeieren (eieren zon
der schaal). Daar moest voorzichtig mee
worden omgesprongen, want de dooier
moest worden gescheiden om er advocaat
van te maken voor eigen gebruik van de
familie Siekman.
Ik merk trouwens dat ik aardig ben afge
dwaald van het eigenlijke onderwerp nl.
het kaakfragment uit de bottenbak Maar
Sjouk kwam door zijn hulp bij de Siekman-
nen ook veel op hun landjes in de Eilands
polder. Op een van die landjes was zijn oog
al eens gevallen op een groot stuk bot wat
op een dam uit de grond omhoog stak.
Overigens was dit geen zeldzaamheid,
want in de Eilandspolder is men bij ploeg-,
bagger- en graafwerkzaamheden meerde
re walvisbotten tegen gekomen.
Het landje waar het bot zich bevond was
bereikbaar vanaf het Oostdijkje. Er is nu
een baggerdepot op aangelegd t.b.v. het
uitbaggeren van de sloten. Via het land
met de naam "De Drie Morgen" kon men
op het land komen van de gebr. Siekman.
Trouwens heel veel landjes hebben een
naam in de polder en "De Drie Morgen"
komt zelfs vaker voor. In een eerdere ru
briek in de Kroniek is daar al eens aandacht
aan besteed. "De Drie Morgen" dankt zijn
naam aan de oude oppervlaktemaat mor
gen. D.w.z. zoveel land als er in een mor
gen kon worden geploegd. Vanwege de
grondsoort in de verschillende streken is
het niet verwonderlijk dat er grote verschil
len bestaan in de grootte van een morgen.
Het gaat in dit geval waarschijnlijk om de
Waterlandse morgen en is 10.770 vierkante
meters groot
Maar er zijn verschillende namen van
landjes en akkers gerelateerd aan traan-
kokerijen welke in de polder hebben ge
staan, zoals De Kakebeen, De Berrie, De
Prut en De Prutakker. De namen De Prut
en De Prutakker danken hun naam aan de
onzuivere traan, wat prut werd genoemd.
Denk maar aan koffieprut. Vandaar het
gezegde: dat is geen zuivere koffie. Dat de
traankokerijen een eind van het dorp heb
ben gestaan was vanwege de ondraaglijke
stank die ontstond door het koken van
walvisdelen. Zo is het zeker dat op De Prut
een traankokerij heeft gestaan. Dat is nog
te zien op een oude aquarel.
Maar ook uit botten werd traan gewon
nen. Men liet ze eenvoudig uitlekken De
traan welke werd gewonnen was de zo
genaamde knekelolie (knekels zijn botten
van lijken). Voor dit doel werden de bot
ten achter het schip meegesleept naar de
thuishaven en daarna naar de traankoke
rijen in de polder vervoerd en gedragen.
Hier komt waarschijnlijk de naam De Ber
rie vandaan. Nadat ze uitgelekt waren kre
gen de botten een andere bestemming. Zij
gingen dienst doen als wrijf- of schuurpaal
voor het vee. Maar ook bijvoorbeeld voor
grafwerk, toegangspoort, fundatiemateri
aal of hakblok. Ze werden tevens aan de
waterkant gelegd voor ophoging en tegen
afkalving van het land door het water. Dat
Traankokerij
224