Pankras (St.-). gem. in X.-Holl., ingesloten door Koedijk, Oudorp, Heer- Hugowaard en Broek-op-Langendijk, grootendeels zandgrond, met eenig klei in het westen. De gem. is 440 heet. groot en telde in 1811 248, in 1822 265, in 1840 330, in 1875 475, in 1890 525 inw. Bij de telling voor 1890 vond men er: 444 Xed.-Herv., 1 Y'aalsch-Herv., 2 Doopsgez.. 10 Xed.-Geref., 49 R.-Ivath. en 4 ongen. Zij bestaan meest van land bouw, veeteelt en zuivelbereiding. De gem. bevat het grootste deel van den St.-Pancras, het geh. Boterhuizen, bene vens een deel van de Yronermeer. Het d. St.-Pancras, waarvan het zuider- deel tot Koedijk behoort, bestaat uit eene lange reeks wijd uiteen gebouwde woningen rondom een vlakken zand grond. Oudtijds droeg het den naam van Vrone, doch sedert de verwoesting der plaats door draaf Jan I in 1297 en hare herbouwing is zij alleen bij den naam van haren beschermheilige bekend ge weest. De bev. bedroeg in 1890 216 zielen, waarvan 200 in Koedijk. De ver woeste kerk van Yrone stortte in 1303 in; de dorpelingen noemen de plek waar zij stond, nog het Oude-Iverkhof. De tegenw. kerk, die in 1574 aan de Herv. kwam, is in 1740 en 1841 vernieuwd. Interessant is -hieraan aansluitend- de afdruk van een oud woordenboek, die wij van mevrouw J.Bruijn-Nijssen mochten ontvangen. Het betreft blz.671 van een aardrijkskundig woordenboek van P.H. Witkamp uit 1895 en gaat over de naamgeving van St.-Pancras. Hierover is reeds veel gepubliceerd maar wij vonden de tekst toch wel leuk om die aan u door te geven. 155

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Klin - Sint Pancras | 2005 | | pagina 159