Drie wellicht nog bekende raampjes, de bedstee-raampjes. Oude woningen
in Sint-Pancras van begin vorige eeuw hebben ze vaak nog. Dit type huis
met zadeldak is halfsteens dik en heeft nog een traditioneel woongedeelte
aan de voorzijde, een middengedeelte en een flink achterend.
In de woonkamer waren vroeger twee bedsteden, ook wel slaapsteden,
gelegen aan de noordkant van het huis. De bedsteden waren gescheiden
door een diepe hangkast, waarin de (zondagse) kleren werden bewaard.
Zowel de bedsteden als de hangkast hadden ieder een raampje, dus 3 raam
pjes op rij, zoals op deze foto. In de ene bedstede sliepen de ouders en aan
hun voeteneind was tegen het "schot" vaak nog een houten kribbe beves
tigd met daarin de jongste spruit. Boven het hoofdeinde was een plank met
daarop de nodige nachtattributen. Aan het zoldertje was een koord met
handvat, waaraan men zich kon optrekken. Het bed was doorgaans 75 cm.
boven de kamervloer en daarom gebruikte men een schuifplank om in bed
te stappen. Door deze hoogte had men onder het bed een kruipruimte met
betegelde bodem, die afgesloten kon worden met 2 schuifdeurtjes, waar
ingezouten groente, melk, etc. werd bewaard. De andere bedstee was voor
de grotere kinderen, soms wel 3 of meer. Onder dit bed lag in de kruip
ruimte de aardappelvoorraad. De beschotting van de bedsteden was veelal
beplakt met behangselpapier en de bedden en de kussens waren gevuld
met haverdoppen of haverstroo. Zowel het behang als het haver werd om
de paar jaar bij de grote schoonmaak vervangen. Sommige grotere huizen
hadden nog een achterkamer met vuurhaard, soms was hier ook nog een
bedstee.
Wie weet nog hoe de plank aan het hoofd-einde en het koord met handvat
werd genoemd. Voor de kruipruimte en de kribbe had men ook vaak nog
een andere naam.
Er wordt nog steeds in bedsteden geslapen. De huidige eigenaar van het
huis op deze foto in ieder geval.
Nog een detail op de muur is het muur-anker. De halfsteens dikke muren
werden met deze ankers bevestigd aan de balkenconstructie van het huis.
Bij vorst hing er steevast een ijspegeltje in huis, daar waar het muuranker
uit de balk stak.
Inzendingen uiterlijk 1 februari 2006 op een briefkaart aan onze secretaris
ArnoldTroostwijk, Fazantenlaan 22,1834 XC Sint -Pancras.
139