Drie wellicht nog bekende raampjes, de bedstee-raampjes. Oude woningen in Sint-Pancras van begin vorige eeuw hebben ze vaak nog. Dit type huis met zadeldak is halfsteens dik en heeft nog een traditioneel woongedeelte aan de voorzijde, een middengedeelte en een flink achterend. In de woonkamer waren vroeger twee bedsteden, ook wel slaapsteden, gelegen aan de noordkant van het huis. De bedsteden waren gescheiden door een diepe hangkast, waarin de (zondagse) kleren werden bewaard. Zowel de bedsteden als de hangkast hadden ieder een raampje, dus 3 raam pjes op rij, zoals op deze foto. In de ene bedstede sliepen de ouders en aan hun voeteneind was tegen het "schot" vaak nog een houten kribbe beves tigd met daarin de jongste spruit. Boven het hoofdeinde was een plank met daarop de nodige nachtattributen. Aan het zoldertje was een koord met handvat, waaraan men zich kon optrekken. Het bed was doorgaans 75 cm. boven de kamervloer en daarom gebruikte men een schuifplank om in bed te stappen. Door deze hoogte had men onder het bed een kruipruimte met betegelde bodem, die afgesloten kon worden met 2 schuifdeurtjes, waar ingezouten groente, melk, etc. werd bewaard. De andere bedstee was voor de grotere kinderen, soms wel 3 of meer. Onder dit bed lag in de kruip ruimte de aardappelvoorraad. De beschotting van de bedsteden was veelal beplakt met behangselpapier en de bedden en de kussens waren gevuld met haverdoppen of haverstroo. Zowel het behang als het haver werd om de paar jaar bij de grote schoonmaak vervangen. Sommige grotere huizen hadden nog een achterkamer met vuurhaard, soms was hier ook nog een bedstee. Wie weet nog hoe de plank aan het hoofd-einde en het koord met handvat werd genoemd. Voor de kruipruimte en de kribbe had men ook vaak nog een andere naam. Er wordt nog steeds in bedsteden geslapen. De huidige eigenaar van het huis op deze foto in ieder geval. Nog een detail op de muur is het muur-anker. De halfsteens dikke muren werden met deze ankers bevestigd aan de balkenconstructie van het huis. Bij vorst hing er steevast een ijspegeltje in huis, daar waar het muuranker uit de balk stak. Inzendingen uiterlijk 1 februari 2006 op een briefkaart aan onze secretaris ArnoldTroostwijk, Fazantenlaan 22,1834 XC Sint -Pancras. 139

Tijdschriften Regionaal Archief Alkmaar

De Klin - Sint Pancras | 2005 | | pagina 143