Ov«-e5 3 s
Twee redenen leidden tot de speciale uitgave van deze
Klin
De eerste voor de hand liggend: het is dit jaar een
halve eeuw geleden dat ons land werd bevrijd van het
Duitse juk.
De tweede, eveneens begrijpelijk: we veronderstelden
dat menselijkerwijs gesproken dit wel de laatste gele
genheid zou zijn om personen, die een speciale herin
nering hebben overgehouden aan de oorlogstijd, hun
verhaal te laten vertellen.
Vandaar dat we op zoek gingen naar mensen, die iets
hadden te vertellen en genegen waren dit te doen.
We gingen uit van het volgende: ieder moet zijn ver
haal vertellen zoals hij of zij dit heeft beleefd en
kan er, indien gewenst, commentaar bij geven.
Natuurlijk zijn we dan gauw op gevaarlijk terrein,
licht komen er politieke en godsdienstige verschillen
naar voren komen en liggen deze in vredestijd al zeer
gevoelig, in oorlogstijd nog meer.
Sprekend en vertellend over de oorlog, valt immers
spoedig het woord N.S.B.
Persoonlijk heb ik in de oorlogsjaren ervaren dat niet
iedere N.S.B.-er fout was, integendeel Hierbij teken
ik meteen aan, dat ik slechts het gewone ongerief van
de oorlog heb ervaren, als onderduiken, een fiets af
gepakt e.d. Levendig kan ik me voorstellen dat anderen
die wellicht mee door toedoen van lichamen als de Land
wacht, pijnlijker herinneringen aan deze tijd overhiel
den, geneigd zijn tot een minder genuanceerd oordeel.
Toch is het me opgevallen dat veel verzetsmensen - en
dit komt ook in deze Klin tot uiting - de wijze waarop
men vlak na de bevrijding de N.S.B.-ers te lijf ging,
vaak nog wel kunnen begrijpen maar tegelijk veroorde
len. Tijdens de gesprekken met mensen, die ons gege
vens verstrekten, vroegen we vaak hoe zij dit toen
hebben ervaren en in de regel werd geantwoord dat dit
meerdere malen ernstig uit de hand is gelopen en er
fouten werden gemaakt, die men eerder in het nazi-
systeem had bestreden.
-1-
BIJ KLIN nummer 10