Door de schaarste aan aardappelen werden de andere
levensmiddelen duur. Honger en armoede namen toe, even
eens de ontevredenheid bij de arme man.
Zoals vaker in de geschiedenis gebeurde, kwam de
ontevredenheid voor het eerst tot een uitbarsting in
Parijs. Daar waren honger en armoe bijzonder groot;
mensen stierven op straat tengevolge van ondervoeding.
Vanuit Frankrijk sloeg de revolutie over naar de andere
Europese landen. Ook daar ontstonden revolutionaire
bewegingen
Ons land, dat zich in dergelijke tijden meestal niet in
de voorste linies bevond, volgde ook nu op afstand. Maar
ook hier kwamen tenslotte de opstandige kreten.
Toen men voor het eerst hoorde van een revolutie in
Frankrijk, meldde een courant:
Den heelen boel in 't honderd,
en half Europa geplonderd,
Dat s alles wat ik hoor.
Later verschenen in Amsterdam raambiljetten met de
tekst
LEVE DE REPUBLIEK WEG met de KONING, de MINISTERS en
de STATEN-GENERAAL.
Het zijn BLOEDZUIGERS.
Een krant schreef een artikel met als inhoud: Onze
bestuurders moeten wel weten wat ze doen. Het is van
tweeën één: Hervorming of revolutie.
Deze en andere geluiden bezorgden Koning Willem II
slapeloze nachten.
In het voorjaar van 1848 besloot hij de revolutie vóór
te zijn. Tegen ieder die het maar horen wilde zei hij:
Gij ziet hier voor U een man die in 24 uur van zeer
conservatief zeer liberaal is geworden.
Deze Koninklijke ommezwaai was het begin van de
Nederlandse omwenteling. Het regeringsstelsel ging op de
helling: Er kwam een nieuwe grondwet.
Thorbecke kreeg zijn kans, hij maakte o.ra. een nieuwe
kieswet en een nieuwe gemeentewet. Ons land kreeg een
wat democratischer regeringsvorm.
Thorbecke ging uit van het standpunt dat de regententijd
voorgoed voorbij moest zijn. Andere burgers moesten ook
invloed kunnen hebben in de regering.
- 43 -
