Een ansichtkaart uit Schagen, onmiskenbaar
van de Nieuwe Laagzijde. De zonneluifels
van hotel Spoorzicht hangen uit, de jeugd is
zonder jas, de bomen en struiken zitten goed in
het blad. Het is zomer. Maar welk jaar?
1909?
In het oog springen meteen het water in de voorgrond en
de houten beschoeiing, die de Hoepsloot tot staan brengt.
Daarachter is de Nieuwe Laagzijde gedempt en voorzien van
een plantsoen. De demping werd uitgevoerd in 1908, samen
met die van het eerste deel van de Laansloot en de aanleg van
de Landbouwstraat. Drie infrastructurele werken die Schagen
zowel vooruitgang brachten als een 'geforceerdegemeentekas'zo
als raadslid Bijpost het destijds uitdrukte. Het plantsoen tussen
Molenstraat en Nieuwe Laagzijde werd aanbesteed eind 1908.
Dan kan de foto op z'n vroegst in 1909 genomen zijn.
De ijsbaan
Schagen was voortvarend bezig, de handrem leek er even af
Niet alleen had de gemeenteraad gezorgd voor twee vitale dem
pingen en een nieuwe straat in een jaar tijd, ook was de Schager
IJsclub erin geslaagd langs de Langesloot, naast de gasfabriek,
een stuk land voor een ijsbaan aan te kopen. Zij had daartoe de
NV Sportterrein Wilhelmina opgericht, waarin veel Schagers
aandelen hadden gekocht. Het terrein lag achter de huizenrij
op de foto. Kwam dat even mooi uit: de Nieuwe Laagzijde kon
deels (er werd ook grond gebruikt van de Oudedijk) gedempt
met de aarde waarmee de ijsbaan werd uitgegraven. De enige
die daarom zou treuren was de voetbalvereniging SRC, die
Een geforceerde gemeentekas
kort voor WOII op het Wilhelminaterrein kwam te spelen
en er het drassigste sportveld kreeg van de hele Noordkop.
Maar dat was dertig j aar later. Nu zitten we omstreeks 1909
en leggen we Spoorzicht onder de loep. Aan de zijmuur hangt
een bord: Logement en Stalling'. Reizigers konden er verblijven
en hun paard op stal zetten. Wat niet wil zeggen dat het in die
stal nog bedrijvig was, want Schagen had al vierenveertig jaar
een spoorwegstation. Alleen wie de trein niet nam kwam met
paard en wagen. Auto's reden hier nog niet, Cor Boontjes zou
omstreeks 1913 Schagens eerste automobielbezitter worden.
Fietsen waren er wel. Op de foto zien we er al drie en het tweede
bord aan de muur Bergplaats voor fietsen') zal dus meer klanten
hebben getrokken.
Nog een detail
Op de rechterluifel en boven de ingang staat de naam
C. Oomes. Hij adverteert op 19juni 1909, de kermis op komst,
in de Schager Courant als de nieuwe eigenaar van Hotel Spoor
zicht' en prijst zichzelf aan met 'twee nieuwe 1e Klas Juliana-
biljartsOomes woont dan net in Schagen. Volgens het be
volkingsregister is hij met zijn vrouw en vijf kinderen op 5 mei
1909 uit Medemblik naar hier gekomen, een nieuwe toekomst
in het vooruitzicht.
Dooden hond
Nu, ruim honderd j aar na de demping van de Nieuwe Laagzij
de, zijn er dagdromers die de oude waterlopen in Schagen terug
zouden willen. Maar wie zich laat meevoeren door nostalgie