Het Militaire
zakboekje
In maart vorig jaar ontving de vereniging van een
familie in Ede een militair zakboekje.
Zij waren dit tegengekomen bij het opruimen van de
woning van een familielid dat kleiner ging wonen.
Het zakboekje is in 1863 afgegeven aan de in Schagen
geboren Hermanus Numan, geen familielid van onze
redacteur Karei Numan. Aangezien de familie geen
bestemming had voor deze vondst was men zo
vriendelijk het boekje naar Schagen te sturen.
Het boekje
Het zakboekje is gedrukt bij de Militaire boekdrukker C.N. Teu-
lings te 's-Hertogenbosch: het is 19 cm hoog en 12 cm breed.
De 30 genummerde ingenaaide pagina's zijn voorzien van een
blauwe kaft waarop aan de binnenzijde de gebruiksvoorschrif
ten zijn aangebracht.
Ter bescherming heeft het boekje een perkamenten stofomslag
waaraan een touwtje is bevestigd om het dicht te binden.
Op de voorzijde staat de naam van de eigenaar met daaronder
zijn rang. Hier dus 'Numan, Hermanus' met daaronder 'wacht
meester'.
Op de binnenzijde van de kaft vinden we het:
"Extract uit het Provisioneel Reglement van Administratie voor de
Landmagt, van den l'Februarij 1819, Litt. I.
Art. 48. Ieder Onder-Offtcier en Soldaat heeft zijn kleedings- en
reparatie-fonds, dienende tevens tot algemeene en eenige rekening met
denzelven.
Art. 70. Er mag slechts ééne rekening met ieder man gehouden wor
den, terwijl zijn kleedings- en reparatie-fonds, volgens het bepaalde
bij art. 48, tevens tot algemeene en eenige rekening strekt; en het is
uitdrukkelijk verboden om boven en behalve de uitgaven, die de me
nage betreffen eenige korting of inhouding op de soldij te doen, zonder
zulks in het tegoed te brengen van de rekening over het kleedings- en
reparatie-fonds, waarop dan ook daarentegen alle betalingen worden
gebragt, die voor rekening van de manschappen geschieden; de verte
ringen in de menage eeniglijk daarvan uitgezonderd.
Art. 244. leder Onder-Officier en Soldaat zal van een zakboekje
zijn voorzien, waarin vooraan zijn naam, signalementen verder
extract uit het stamboek zal zijn gesteld, en dat wijders bevatten zal
een afschrift van zijne rekening in het kompagnie's-schuldboek, een
staat van hetgene waaruit zijne kleeding en uitrusting moet bestaan,
een driemaandelijksche staat van waarde van zijne kleeding-stukken
en eene aantekening van het jaartal van ieder stuk van wapeningen
ledergoed, waarvan hij is voorzien.
Deze Zakboekjes mogen de manschappen nimmer worden afgeno
men, en de noodige inschrijvingen in dezelve moeten steeds in hunne
tegenwoordigheid geschieden.
De inhoud
Op pagina 1 lezen we dat wachtmeester Hermanus Numan op
24 september 1863 is ingedeeld bij het 4e Escadron van het le
Dragonder van het 7e regiment in vol ornaat.
