een herberge, huijs, erve
vleeshalstallinge, en schuur
<rf\ \V4~Ufv_,
..-'^3. Cv, 3
als testamentaire voogden over Dirk Dirksz Baasje, minderjarig kindt
en erfgenaam van Dirk Dirksz Molenaar en Trijntje Jans Stroomer,
aan Cornelis Jansz Hemkewerf binnen dese plaats woonagtigh verko
pen 'een herberge, huijs, erve, schuur en stallinge op de Plaats belendt
de weduwe Jan Keet ten noorden, Jan Jongebloet ten oosten, degemeene
straat ten zuijden en westen...'
Jan Keet is de Jan Salemaker uit de voorgaande acte, hij is
zadelmaker. Jan Jongebloet woont nog steeds in hetzelfde huis
als in de voorgaande acte. Het zal bij deze herbergwei gaan om
's Lands Welvaren', maar de naam wordt niet genoemd. De acte
van 21 mei 1736 lost dat op, omdat dezelfde Cornelis Jansz
Hemkewerf die de herberg kocht op 26 maart, deze als onder
pand gebruikt op 21 mei van hetzelfde jaar.
De acte (inventarisnummer 5910, blz. 183) houdt in, dat
'Cornelis Jansz Hemkewerf van de Plaats als onderpand voor een
schuld aan Gerard Boonacker, predicant te Hoogcarspel en Abra
ham Boonacker oud schepen van dese plaats stelt 'een huijs, erve, stal
en grondt sijnde de herberge s Lands Welvaren op de Plaats alhier
althans tegenwoordig) door comparant degene die de acte
laat opmaken) bewoont, belendt Jan Jongebloet ten oosten de weduwe
Jan Keet ten noorden'
Het gaat in beide actes om dezelfde herberg. Die herberg staat
op de hoek van de Plaats (zie de acte van 24 juli 1731), met de
gemeene straat ten zuijden en westen (zie de acte van 26 maart
1738), waarbij de straat aan de zuidkant de Laagzij moet zijn
en die ten westen de Markt. Tenzij het gaat om de hoek van de
Markt en het Noord, want daarvoor zou dezelfde omschrijving
gelden.
Waar woonde Jan Joosten Jongebloet? En wie wasjan Keet, de
zadelmaker?
Simon Keet is de zoon van Jan Keet en de vrouw die we al
hebben leren kennen als de weduwe van Jan Salemaker. Omdat
iedereen nu eenmaal wist wie Jan Salemaker was, namelijk
Jan (Sijmonsz) Keet, de zadelmaker, konden in de acten deze
namen rustig door elkaar en in afwisseling worden gebruikt.
De oplossing
Over Jan Joost Jongebloet is in de transportactes niets te vin
den. In de Nieuwe legger van de stad Schagen zelf) Anno 1686,
(het belastingregister waarin wordt opgetekend welke huisei
genaren belasting schuldig waren) wordt hij vermeld als laatste
bewoner van de Kerkebuurt en de Nieuwe Straat na Dirk Dirk
Baasje en Cornelis Hemkewerf Deze laatsten kennen we als
bewoners en eigenaars van 's Lands Welvaren' en na Jan Joost
Jongebloet volgen de bewoners en eigenaren van de huizen aan
Lagesijde.
En dat is het eerste echte bewijs dat de herberg s Lands Welva
ren' op de hoek van de Markt (de Plaats) en de Laagzij stond.
Na de invoering van het kadaster in 1832 wordt
'Lands Welvaren' nog eenmaal genoemd in een
notariële acte zoals die wordt overgeschreven in
de hypotheken vier. Op zes en twintig april 1850
legt notaris Cornelis Siemers uit de gemeente Zijpe
vast dat Hendrik Reek, broodbakker van beroep,
aan Jan Willem Toereppel, van beroep broodbakker
en woonachtig in Grootebroek, verkoopt 'een huis
geteekend nummer 94 met huisnummer 94) en
erf zijnde eene broodbakkerij en herberg genaamd
Lands Welvaren staande ende gelegen aan de
Marktplaats te Schagen, groot in oppervlakte
negen roeden vijfenveertig ellen, bij het kadaster
aangewezen in de sectie A onder nummer 321Het
betreft dus een klein perceel met daarop een klein
huis, van 45 m2.
Dat is het perceeltje tussen het hoekhuis en de
herberg de Engel in, zie tekening 1En dat betekent
dat het hoekhuis al voor 1832 moet zijn gesplitst in
twee panden en twee percelen. De naam is blijven
voortbestaan en wordt toegeschreven aan dit pand,
nog steeds een bakkerij en herberg.
Het hoekhuis blijkt een koek- en banketbakkerij
te zijn, als het in 1878 wordt gekocht door Dirk
Willemsz Vader in een openbare verkoping. Het
heet dan 'een dubbel huis op den hoek van de
Marktplaats en de Laagzijde te Schagen ingerigt
tot koek- en banketbakkerij en winkelhuis met erf,
kadastraal bekend in sectie A nummer 322, groot 3
aren en twintig centiaren.
Deze Dirk Vader verkoopt bij openbare veiling
aan Dirk Ranke - de acte is van 5 augustus 1885,
opgemaakt door notaris Cornelis Boonacker uit
Schagen - een huis met aanhorigheid en erf aan de
Marktplaats te Schagen genaamd 'het Centrum' en
ingericht tot koffiehuis en logement kadaster sectie
A nummer 859. De nummering is veranderd omdat
Dirk Vader het oude hoekhuis heeft laten slopen. Het
(nieuwe) gebouw werd door gezegden Heer Dirk Va
der Willemszoon gesticht op den grond dien hij met
inbegrip van het destijds daarop staande gebouw
aankocht in openbare veiling.
Dit koffiehuis is blijven bestaan tot 1984. In dat jaar
is het pand verbouwd tot bankgebouw en dat bleef
het tot het vorige jaar. En nu is het opnieuw een kof
fiehuis, luisterend naar de naam 'de Koeienhemel',
geopend donderdag 26 april 2012.
