J. Vries, Schagen.
i in de bres
i deze drie
is was een
bethKeijzer
813. Zijn
jk en dus zal
eweest in de
n, zoon van
ras ook boe-
>erd op
1821 was
;n jaar of
ich als 'n
Dat zal de
bovendien
•x kennis van
lebben
enaars naam
>ens voor de
houderij in
it mogen we
/an Schagen
ft gehouden,
.gen en iedere
bul z'n eigen
e bul kon in
en dekken,
't moesten
niet. Erg
weeshuis
val niet aan-
zij zich met
g te buiten
en hadden
lallen en
t
st kunnen
'ergrijpen
ïoutnietont-
oppad
nt snel drie
zal niet
'anneer de
Schager bullestiek werd opgeheven is
onbekend, maar zal toen z'n langste tijd
wel hebben gehad.
De periode 1840-1880 was voor de koe-
boeren een economisch zeer goede tijd.
De veestapels waren uitgebreid en iedere
zich respecterende boer had destijds wel
zestien koeien op de lange regel staan.
Een aantal kon het zich permitteren om
zelf een stier aan te schaffen. En dat
gebeurde ook. Ook zij stelden, evenals de
bullestiek, hun stier tegen betaling ter
dekking beschikbaar aan buren en boe
ren uit de omgeving. Het gevolg was, dat
sinds 1870 de bullestieken langzamer
hand uit het dorpsbeeld verdwenen. De
stieren, waarmee ook meer gericht door
de boeren werd gefokt, kwamen sinds
dien niet meer bij de boerderijen langs.
Nu moesten de boeren zelf met hun koe
op pad naar de dichtst bijzijnde boerderij
waar een stier beschikbaar stond. De stie
ren werden door verenigingen gekeurd
en aan de beste werden zelfs premies toe
gekend. Een der eersten met een fokstier
in Schagen was Klaas Blaauboer van de
Nes. Hij werd met z'n stier de grondleg
ger van een uitstekend veeslag, de Max-
Constantijn stam. In 1898 ontving
Blaauboer samen met de gebroeders Buis
en Leen Jonker uit Schagen ieder een pre
mie van 150 gulden voor hun stieren. Zij
stelden hun stieren ter dekking voor een
gulden per koe. Een andere bekende stie
renhouder was Arie Brak van Tolke, die in
1909 met zijn stier Cor bekendheid kreeg.
Maar ook het stieren houden door boeren
zou spoedig ten einde lopen. Er zou een
nieuw fenomeen ontstaan. In Schagen
had dierenarts Piet de Boer al in 1938 met
kunstmatige inseminatie geëxperimen
teerd. Hij mag op dat terrein gezien wor
den als pionier in Noord-Holland. Z'n
pogingen waren evenwel nog niet erg
succesvol en de tweede wereldoorlog
heeft een snelle ontwikkeling nog even
vertraagd. Kort na de wereldbrand werd
echter kunstmatige inseminatie bij run
deren spoedig algemeen aanvaard. Na
1952 verdwenen de laatste stieren lang
zaam van de boerenerven. In dat jaar
werd te Schagerbrug de K.I. Vereniging
Hollands Noorden opgericht. In een fraai
Op 2 Sept. 1.1. werd bij den
heer Broerma een keuring van Stie
ren door de provinciale commissie voor
de veefokkerij iu N. Holland gehooden.
Deze keuringen hadden mede plaats te
HoogcaiBpel, Hoorn, Alkmaar, Beverwijk,
Purmerend, Halfweg en "Weesp. Beschik
baar waren 8 premie's van f 200 voor
tweejarige of andere stieren en 20 premie's
van f 100 voor 11/2—jarige stieren.
Aan de stieren, die aan de keuring te
Schagen deelnamen, werden de volgende
piemiën toegekend
Tweejarige, premie f 200.
W. Jimrnink, Zijpe.
K. Blaauboer, Schsgon.
G. Claij, Haringhuizen.
Eenjarige, premie f 100.
L. Jonker, Schagen.
Gebr. Buis, Schagen.
K. Blaauboer, Schagen.
G. Claij, Haringhuizen.
Deze stieren zullen nn volgens de ge
stelde voorwaarden door den heer O. Muijs
met tnbercoline tegen tuberculose wor
den ingespoten. Tevens moeten de dieren
in een der Btamboeken ingeschreven zijn
of ter inschrijving worden aargeboden.
pand aan de Grote Sloot werden een tien
tal stieren uitsluitend voor kunstmatige
inseminatie gehouden. Bij een sprong op
'n kunstkoe werd hun sperma opgevan
gen om gedoseerd te worden. Daarna
kon het zaad op afroep bij boeren worden
afgeleverd. Inseminators vervoerden het
sperma in een platte tas met twee kokers
op hun rug met hun bekende rode Jawa
motorfietsen om het levensvocht bij
tochtige koeien van klanten te insemine-
ren. Spoedig stonden zij in de gehele
regio bekend als de bul op de fiets.
Bericht uit de Schager
Courant van 21
oktober 1897.
Bron: Oud Archief
Schagen, nr. 16
Keurboek.
Oud Archiefgemeente
Koedijk 15 50-1813
17
