Wijbedewerf, een raadsel minder
i de Schager
aat in
:ijn dappere
>orel lijkt
tl. In zijn
staat op
Plaatze,
orien geden-
vlannen uan
1 uernujt en
voorde ury-
nderzoek
komen
ig verder in
i. Dit vereist
iultaten van
lezen in een
elepost.
Zij belde in
iij onze ver
is gedaan
haarvoor-
oolmeester
hand een
5e nummer
'ag- 3'9. met
iiorn in het
ivolgende
ilieDeGeus
lars en een
getrouwd
onderzoek
Aagtje was
bij de
ia. Met de
ns uit
i van
:gaan met
erwachting
len gege-
omen over
"amilie en de
iteratuur zal
1 geplaatst
Karei Numan
Schepenen en burgemeesters van Schagen
werden in vroeger dagen benoemd via een
stelsel van getrapte verkiezingen. Vroeger
dagen wil zeggen in de bijna vier eeuwen die
voorafgaan aan de wijze van benoeming die
inging met de Franse tijd.
De eerste trap bestond hierin dat uit de groep
van de rijke, althans wat meer bemiddelde,
poorters van Schagen van zeven buurtschap
pen of "sevendelen", per buurtschap één
man als afgevaardigde werd gekozen. Dat
gebeurde met behulp van de zogenaamde
boonloting. Er werden zoveel bonen in een
zakje gedaan als er afgevaardigden van die
buurtschap waren. Een van die bonen was
zwart. Degenen die de zwarte boon gepakt
hadden, stelden per buurtschap een voor
drachtvan twee mannen samen en de schout
koos een van die twee mannen per buurtschap
uit als een van de dus zeven schepenen voor
het komende jaar. Dezelfde kiesmannen
stelden een voordracht op van vier mannen.
Uit hun midden kozen de aftredende sche
penen twee nieuwe burgemeesters voor het
komende jaar.
Die buurtschappen waren: Dorpen, Grotewal,
Lutjewal, Hemkewerf, Loet, Nes en Wijbede
werf. Van zes van die buurtschappen weten we
precies waar we ze kunnen vinden. Alleen de
zevende, Wijbedewerf, bleef tot nu toe een
raadsel. Waar lag Wijbedewerf, waar moeten
we dat zoeken? Dat raadsel bleef tot nu toe wat
het was, een raadsel.
De boonloting
Wie er werden afgevaardigd naar de boon
loting is vanaf 1627 tot 1795 bekend. In
de "Chele van de vroetschappen (ook wel
genaamd rijkdommen) soo die ter boonlote
sullen gaen"register van verkiezing van bur
gemeesters, schepenen en andere stedelijke
functionarissen te Schagen, 1627 -1795, 2
delen (inventarisnummers 49 en 50 van het
Oud Archief van Schagen, aanwezig in het
Regionaal Archief Alkmaar) vinden we de
namen per jaar aangetekend. Soms ontbre
ken een paar jaar. In die jaren was er een te
grote ruzie tussen de Heer van Schagen en de
bestuurderen over de kwestie wie het voor het
zeggen had over bepaalde zaken.
In deze chele worden die buurtschappen
genoteerd, waaronder dus Wijbedewerf. In
de loop van de tijd op verschillende wijzen
geschreven, b.v. Wijbewerver sevendeel, Wij-
beworver sevendeel, Weveworver sevendeel,
Wijverwerver ofW oivewerver sevendeel, maar
steeds is duidelijk dat het gaat om Wijbede
werf.
Opvallend is dat het hart van de stad - de
Plaats, de Hoogzij en de Laagzij, de Hoep, de
Molenstraat - nergens wordt genoemd.
Maar als je de namen localiseert van degenen
die werden afgevaardigd, dan zie je dat de
mensen die werden afgevaardigd vaak hele-
Het begin van
Wijbedewerf bij het
Rapenpad.
13
