Uit de collectie van Museumboerderij Vreeburg
mun&MmnnnnnjjJLhi
,.4^0^pa.9t^^uvw^7)
~XjS^'S,StS'S,S^S^SiS^^SiSt^S^\^S
c dpfgt A i «3OP t
~ULV U?X-Z. 7
J51Slg}glSlS\SMSlSiSlS\S\SpSl5l5lS
J&B»MAVVVWWWXmY
Y£££Uuucccc£Cooo&aass
$m22333444SSS4M77788èP»
^0001®1S1S1©IS1SMÏSMSI51S151S151S
SCHOOF.
3MÉ 0£MK
WO,
Gerard Koel Vanaf de 17de eeuw werden in heel
Europa merk- of letterlappen geborduurd
door jonge meisjes. Sinds de periode rond
1880 tot aan de tweede wereldoorlog
borduurden de meisjes tijdens de
handwerkles op school wat verplichte
randen in eenvoudige steken met rood
katoenen garen. Deze randen en motieven
op de schoollappen werden later gebruikt
om de randen van de beddenlakens te
versieren.
20
Daarna begon men een aantal alfabet
ten en cijferreeksen te borduren, de J is
tegelijkertijd de I, de Q, de X, de Y en de
Z ontbreken vaak, de U is een V en de W
een dubbele V. Soms wordt voor de Y de
I gebruikt en voor de Z de S. Een schuin
geschreven alfabet was moeilijker te bor
duren dan een in blokletters. Het alfabet
en de cijfers o tot en met g waren voor de
meisjes een goede oefening om later in
hun wasgoed de initialen van de eigenaar
te markeren. Op een gemeenschappelijk
bleekveld was dan snel hun wasgoed te
herkennen.
De cijfers werden gebruikt om te num
meren; ook gaf men met een op het lin
nengoed geborduurd getal aan, hoeveel
stuks men van het betreffende exemplaar
bezat. Bijvoorbeeld: 3/20 is nummer 3
van 20 stuks.
Tot slot borduurde men zijn naam en het
jaartal op het stramien (met ingeweven
rand), waarmee de letterlap iets persoon
lijks kreeg. Zo is ook Catriena Mul op
haar school in Moerbeek, in 1910, met de
kruissteek aan het oefenen geweest en is
misschien de basis gelegd tot een huis
vrouw met een goed verzorgde uitzet in
haar linnenkast. Al het linnengoed moest
immers voorzien zijn van geborduurde
letters.
Vooral in gezinnen van boeren en voor
name burgers werden letterlappen
bewaard. Als de lap afwas, werd hij in
een lade opgeborgen, buiten bereik
van het daglicht. Vaak werd de lap een
dierbaar aandenken. Er stierven vroe
ger veel kinderen op jonge leeftijd en dit
was soms het enige dat overbleef. Maar
hopelijk is Catriena Mul, die waarschijn
lijk vóór 1900 geboren is, héél erg oud
geworden.
