Van Maartje en haar zusters was me
bekend dat ze geboren waren
'onder Schaden', maar waar is of wat is
'onderScha^en? De keuze is vrij groot, de
Nes, de Hale, Hemkewerf, Grotewal, de
Dorpen, Comeliswerf, de Keins.
Langs twee wegen kwam ik erachter.
De ene was dat Cornelis Graven die boer
derij kocht in de Zijpe. Van die koop is
een akte opgemaakt waarin vermeld staat
dat hij tot dat moment woonachtig was
aan de Keins 'onder Schapen'. Zijn vrouw,
Maartje Cornelis Brouwer, kwam trou
wens ook uit Schagen en ze zijn in Scha-
gen getrouwd.
De tweede weg was een geheel andere
en zeer onverwachte. In 1813 trouwden
Jacob Molenaar en Maartje Graven. Jacob
Molenaar is geboren in Zaandam, als
zoon van Dirk Molenaar en Geertje Bras.
Dirk Molenaar bleek uit Petten te komen
en is in Den Helder getrouwd met Geertje
Bras, die zegt geboren te zijn in Huisdui
nen. Zij is de dochter van Jacob Bras en
Rina Swijnenburg. De walvisvaart, of lie
ver de rederij in dienst waarvan hij voer,
bracht Dirk Molenaar vermoedelijk naar
Zaandam.
Maartje Graven is volgens de huwelijks
akte geboren 'onder Schapen'. In dezelfde
huwelijksakte wordt verwezen naar een
akte van notoriteit (bekendheid) opge
maakt door en tegenover de vrederechter
van het kanton Schagen. Uit deze akte
blijkt dat zeven getuigen bevestigen dat
Maartje was geboren op 29 maart 1792
'aan de Keijnse onder Schapen'. Waarom was
die akte nodig? Inmiddels wijzer gewor
den door ander zoekwerk was de reden
wel duidelijk. Het gezin Graven was
doopsgezind en doopsgezinden lieten en
laten hun kinderen niet dopen, die moch
ten of moesten daarover zelf beslissen.
Maar word je niet gedoopt, dan komt je
naam ook niet in een doopboek te staan.
Na invoering van de Burgerlijke Stand
was het echter verplicht je doopceel te
overhandigen aan de ambtenaar en als
je dat niet kon, dan moest op een ande
re wijze komen vast te staan datje wel
degelijk bestond en sinds wanneer en
onder welke naam en als kind van welke
ouders. En tevens waar je was geboren.
Dat kon eeuwen en eeuwen lang ook de
Keins zijn. Er zijn slechtere plekken om
geboren te worden.
19
