-
Letter N van het Vaderlandsch
A-B boek voor de Nederlandsche
jeugd.
Ets door C. Brouwer naar
P. Wagenaar.
Atlas van Stolk, Rotterdam
1781.
Ncêrlazzd is uw Vaderland. Veilig woont ge 'er in.
Als gy groot zvt.heht gy daar ook uw huisgezin.
hun ouders daarvoor te arm waren. Een dagloon van slechts 1 was in
die tijd immers geen uitzondering. Hiervan moest niet alleen voedsel
en huur betaald worden, maar diende men ook te sparen voor de tijden
dat er geen werk was. Veel gezinnen konden het schoolgeld dan ook
niet opbrengen.
Er werd op de gemeenteschool niet alleen les gegeven in de gewone
schoolvakken, zoals lezen, rekenen en schrijven, maar er werd tevens
meer uitgebreid onderwijs gegeven. Op vrijwillige basis (uiteraard
wel tegen betaling) konden de kinderen een vreemde taal leren. Kin
deren die onderwijs kregen in één vreemde taal, moesten daarvoor
1.25 betalen en zij die nog meer talen wensten te leren 1.50 per
maand. De hoofdonderwijzer mocht 75% van de schoolgelden voor dit
meer uitgebreide onderwijs in zijn zak steken.
In 1865 ontstond er ruimtegebrek in de in 1838 gebouwde school. Er wa
ren dat jaar 290 leerlingen, terwijl de school slechts berekend was op
maximaal 280 leerlingen. Hoewel het leerlingenaantal in 1866 weer
iets onder deze kritische grens was gezakt, verzuchtte het gemeentebe
stuur toch dat het schoolgebouw hoognodig vergroot diende te worden en
ook de schoolbanken moesten worden vernieuwd of ten minste verbe
terd.
In het voorjaar van 1867 besloot de gemeenteraad tot vergroting van de
school over te gaan. Het werk werd publiek aanbesteed en aangenomen
door de Schager aannemer Klaas Blom. Deze was al met de werk
zaamheden begonnen, toen de Commissaris van de Koning op 19 juli
Schagen met een bezoek vereerde. Nadat deze het werk aan het school
gebouw in ogenschouw had genomen, keurde hij het af. Hij meende dat
het beter was een geheel nieuwe school te doen bouwen, meer overeen
komstig de behoefte en de doelmatige wijze van bouwen van scholen.
Het gevolg van de bedenkingen van de Commissaris en die van de
schoolopziener was dat de werkzaamheden aan de oude school werden
gestaakt.