SCHAGEN
honderd jaar geleden
deel 2: akkerbouw en veeteelt, handel, ambachten, onderwijs,
armwezen
akkerbouw en veeteelt
16
Marjorie Pigge
In het eerste deel van dit artikel kwamen de bevolking van Schagen, ge
meenteraadsbesluiten, gemeente-eigendommen, verkeer en vervoer, ge
zondheid en branden aan bod. In dit tweede en laatste deel wordt achter
eenvolgens aandacht besteed aan de akkerbouw en veeteelt, de handel, de
ambachten, het onderwijs en het armwezen.
In 1892 telde de afdeling Schagen van de Hollandsche Maatschappij van
Landbouw 72 leden, die niet alleen uit Schagen, maar deels ook uit de ge
meente Harenkarspel afkomstig waren. Gezien het geringe aantal leden is
het niet verbazend dat de afdeling nog niet veel invloed had. De afdeling
streefde hoofdzakelijk naar veredeling van de veestapel, door het houden
van door de gemeente gesubsideerde keuringen van jonge stieren en ramlam-
meren.
Onder de schapen heerste in vrij sterke mate het ongansch, maar verder
was de gezondheidstoestand van de veestapel gunstig. De financiële uit
komsten in 1892 waren voor zowel de landbouwers als de veefokkers en de
vetweiders ongunstiger dan in 1891, maar voor de zuivelbereiders bleven
deze ongeveer dezelfde als in het voorgaande jaar. Veeteelt was in Scha
gen veel belangrijker dan akkerbouw. Het grondgebied van Schagen was ca
2000 ha groot. Hiervan werd slechts 83 ha gebruikt voor akkerbouw. De be
langrijkste gewassen die verbouwd werden waren tarwe, rogge, gerst, ha
ver, bonen, erwten en aardappelen. De gemiddelde opbrengst per hektare
bedroeg 59 hektoliter. De akkerbouwers hadden in 1892 alleen te maken
met aardappelziekte, die echter slechts in geringe mate voorkwam. Ande
re ziekten van gewassen kwamen niet voor, maar de algemene toestand van
de gewassen was toch ongunstiger dan in 1891.
Het pachten van bouwland en weiland kostte in 1892 gemiddeld respektie-
velijk 80 en 95 per ha. Bij koop moest men voor bouwland gemiddeld
1700 per ha betalen en voor weiland 1900.
De paasveetentoonstell ing
trekt jaarlijks veel
bezoekers(1918).