Vlas trekken met de hand (1939)
koe, die losgebroken was, midden in haar bed.
Het kalf werd op een nacht uiteindelijk gebo
ren. Toni en ik, die nog nooit een kalf geboren
hadden zien worden, werden gewaarschuwd
om het evenement bij te wonen. De koe wilde
tijdens de bevalling steeds gaan liggen, maar
dit werd nogal ruw voorkomen. Uiteindelijk
werd het kalf met nogal wat moeite uit de koe
getrokken. Je kunt beter geen koe zijn.
De antraciet wordt gevorderd.
Voor de gasgenerator van de rupstrekker was
antraciet beschikbaar gesteld. Die zat verpakt
in vierkante dozen van ongeveer 40x40 cm en
15cm hoog, het was fijne antraciet, nootjes 4
of zo. Feitsma had nogal wat dozen in voor
raad die in één van de trekkergarages van de
boerderij was opgeslagen. Steenkool voor
huishoudelijk gebruik was niet te krijgen in
de laatste oorlogswinter dus werd op een ge
geven moment de antraciet door de Duitsers
gevorderd, dat was in het voorjaar van 1945.
Er verscheen een vrachtwagen bij de boerderij,
het was een wagen die normaal voor bloemen-
transport werd gebruikt met aan beide zijden
roldeuren. De wagen werd begeleid door een
groep gewapende landwachters (Nederlandse
NSB-ers).
Het personeel van Feitsma werd gedwongen de
dozen met antraciet in de wagen te laden. Dat
laden geschiedde via de rechter roldeuren van
de vrachtwagen, maar aan de linkerkant stond
één van de deuren een eindje open zodat een
deel van de lading daar weer door naar buiten
kon worden geschoven, waar
visser Bays en Piet Lichthart
stiekem voor de afvoer zorgden.
De auto wordt gevorderd.
Feitsma had een kleine Opel
personenauto. Omdat er al
vanaf het begin van de oorlog
geen benzine meer was voor
privé gebruik was de auto in
een hoek van de schuur op
blokken gezet. In maart of
begin april van 1945 werd door
de Duitsers een huiszoeking
gedaan en werd de Opel
ontdekt en prompt gevorderd.
Daar het ding al jaren niet had gereden was het
geen wonder dat hij niet wilde starten zodat hij
naar buiten werd geduwd en op sleeptouw
werd afgevoerd.
Bij deze operatie had een Duitse officier de
leiding die een aardig woordje Nederlands
sprak en die een praatje met mij maakte. Toen
hij hoorde dat ik uit Amsterdam kwam en
benieuwd was hoe het daar bij mij thuis was,
bood hij aan dat ik met hem mee kon rijden
omdat hij naar Amsterdam moest. Ik had daar
wel zin in, maar Feitsma verbood het. En dat
was achteraf gezien maargoed ook.
Een dorsmachine wordt beschoten.
In maart 1945 was een dorsmachine bij een boer
aan de Alkmaarseweg een kilometer of zo vanaf
de boerderij van Feitsma, aan het werk geweest
en was klaar om naar een andere opdracht te
gaan. De dorsmachine was achter een trekker
gekoppeld en werd vanaf het erf van de boer
derij de Alkmaarseweg opgetrokken. Toen
hij goed en wel op de weg stond kwamen er
twee Engelse Spitfires aanvliegen en doken
op de dorsmachine af, maakten een rondje,
kwamen terug en beschoten de hele opstelling.
Ik was op dat moment op het erf van de boer
derij van Feitsma, hoorde in de verte een hoop
lawaai en ging poolshoogte nemen bij het hek
van de boerderij aan de weg. Feitsma die zag
dat ik naar de weg liep, schreeuwde dat ik on
middellijk terug moest komen. Het was maar
goed dat hij dat deed, want op hetzelfde mo
ment hoorde ik de kogels van de kanonnen
40
Kroniek no. 62, 20e jaargang, 2012/2
