jagers in actie gezien boven de
Wieringermeer.
Op een dag, het moet in maart
'45 geweest zijn, het was stra
lend mooi weer, kwam er in de
verte uit het oosten, een bom
menwerper laag aanvliegen
die kennelijk problemen had,
hij hing scheef en de motoren
maakten een vreemd geluid. We
zagen er een bemanningslid uit
springen die aan zijn parachute
hangend onze richting uit kwam
zweven, het vliegtuig vloog on
dertussen recht door. De para
chutist kwam dichter- en dich
terbij en landde in het water net naast de oever
van de vaart die de westelijke grens van het land
van Feitsma vormde. De vlieger werd aan zijn
parachute naar de kant getrokken door een
paar mensen die daar in de buurt op het land
aan het werk waren.
De man gespte zijn parachute af en werd door
het toestromende publiek begeleid, nat en wel,
over het land naar de boerderij van Feitsma
gebracht. Waar de toestromende menigte zo
gauw vandaan kwam is een raadsel. Hij had
een grijze vliegersoverall aan met allemaal
zakken waar kennelijk van alles in zat, en een
pistool op zijn heup. Er kwam alras iemand van
de ondergrondse aanrennen die probeerde de
vlieger over te halen onder te duiken en had
daartoe een blauwe overall bij zich. Maar de
vlieger wilde niet onderduiken en ook niet zijn
pistool afgeven.
Bij de boerderij gekomen werd hij door Bays,
een geëvacueerde visser uit Den Fielder die
tijdelijk in een ruimte in de schuur bij Feitsma
woonde en die wat Engels sprak, opgevan
gen. De parachutist kreeg droge kleren en wat
te drinken en wilde zich kennelijk overgeven
aan de Duitsers om in krijgsgevangenschap
het einde van de oorlog af te wachten. Na een
uur of zo kwam er een Duitse legerauto het
terrein oprijden met een stuk of tien soldaten
die uit de auto sprongen en met het geweer in
aanslag de boerderij omsingelden. De leider
van de groep, een Duitse officier, vroeg waar de
Amerikaan was en werd naar het onderkomen
van visser Bays gebracht. Ze bleven daar on
geveer nog een half uur waarna de Amerikaan
in de vrachtwagen werd afgevoerd, naar
Medemblik naar we later hoorden.
Er was echter een probleem: de parachute was
zoek. De Duitse officier eiste dat de parachute
voor 7 uur 's avonds in Medemblik moest zijn
gebracht anders zou de boerderij in brand
worden gestoken. Bays ging op zoek en na wat
informatie werd de parachute, die onder een
stapel strobalen verstopt bleek te zijn, gevon
den. Door Bays werd het ding op de fiets naar
Medemblik gebracht waar de Duitsers er al niet
meer op hadden gerekend dat de parachute
terecht zou komen. Bays werd bedankt en ge
trakteerd op een flesje bier. De boerderij was
gered. Waarschijnlijk was de brandstichting
maar een dreigement geweest, maar je wist
maar nooit in die tijd.
Kale katten
Er was vanaf 1942/43 niet genoeg dieselolie
of petroleum meer beschikbaar voor de tracto
ren in de landbouw. Om ze toch te laten rijden
werden er gasgeneratoren geproduceerd, o.a.
door Thomassen Machinefabriek. In de gasge
neratoren werd steenkool (antraciet) gestookt
die niet volledig verbrandde zodat gas ont
stond waarmee motoren aan de praat konden
worden gehouden. Voor een tractor was een
apparaat van staalplaat gemaakt, ongeveer
1,5 m hoog met een diameter van ca. i m; dit
woog nogal wat en was achterop de trekker
gemonteerd. Ook de rupstrekker was voorzien
van een gasgenerator. Het kostte nogal wat
3S
Kroniek no. 62, 2oe jaargang, 2012/2
Graan laden (1940)
