Nog wat nieuws over onze oude wateren en binnendijken
-39-
door Jan Keuken
Als een van onze meest belangwekkende ontdekkingen wil ik de twee lange
middeleeuwse weteringen noemen die in hun globale boogvorm vrijwel evenwijdig
door ons gebied waren gegraven. Deze opvallende vondst is uitgebreid opgetekend in
ons informatieblad van november 2010.
De lijnen op de oude kaart waren op zich zeker niet onduidelijk, maar ontgingen je
maar al te gemakkelijk, juist door de veelheid aan lijnen en lijntjes. Slechts enkele
belangstellenden toonden hun waardering voor deze belangrijke ontdekking. Ik wil
hier speciaal Henk Komen noemen (bekend als de auteur van een aantal
belangwekkende historische overzichtswerken) en mijn oude leermeester Jan
Beenakker. Laatstgenoemde, die een historische studie van ons beperkte gebied heeft
gemaakt, was zeer verrast. Sommigen kennen zijn doctoraalscriptie dat als boek is
uitgegeven onder de titel 'Van Rentersluze tot strijkmolen'. Een niet onbelangrijk deel
van zijn werk zou er waarschijnlijk anders uitgezien hebben als hij deze wateren in
hun oorspronkelijke hoedanigheid had opgemerkt.
Een uitsnede uit de kaart van Gerrit Dircksz Langedijk. Hierop zijn duidelijk de vier molens aangegeven die uit-
waterden op de vaart tussen Nieuwe Niedorp en 't Verlaat. De molensloten zijn niet getekend, met uitzondering
van een deel van de Gouwsloot (maar dat zal wel toeval zijn). De oude doorbraken door de zijdewind en de
Leijerdijk zijn echter bijzonder duidelijk aangegeven! De overdreven geschetste bebouwing is volledig fantasie.
In mijn artikel werd op bladzijde 25 gewag gemaakt van het latere gebruik van de
weteringen door een aantal Niedorper poldermolens. Zo werd de Gouwsloot onder
Terdiek gebruikt door de Oude Niedorpermolen, de Herbergsloot door de
Westermolen aan de Oosterweg en de Kostverlorenmolen aan de huidige Koggeweg.
Hier wil ik nog een vierde aan toevoegen, namelijk de Leijermolen.
Historisch Niedorp, informatieblad 2011 nr. 2
~-r