We gaan nu een sprong maken naar de eerste keer dat de boerderij aan De Rijd van
zich laat horen. In 1594 is de bewoner Joris Mathijs Blochuijs, maar in het volgende
jaar lezen we Koetenburch. Mogelijk is het boerenhuis met zijn landerijen al lang voor
1595 aangeschaft door Maarten Lubbrandsz Coetenburgh. In 1605 komen we de naam
tegen van Adriaen Maartsz Koetenburch, indertijd een buitengewoon bekende naam.
Hij was burgemeester van Alkmaar, speelde de hoofdrol bij de bedijking van de
Wieringerwaard en was ook hoofdingeland van de Zijpe, om maar een paar van zijn
functies te noemen. We hebben hem in ons vorige Informatieblad al van allerlei kanten
belicht.
In 1630 verkoopt Reijnier Koetenburch aan Guert Ariaensdr. weduwe van Thijs Jorisz
Blochuijs, Aerian Thijsz Blochuijs en nog wat familieleden meer dan zestien morgen
in de directe omgeving van De Rijd (16 morgen is ca 13,5 ha). Daar komen nog twee
percelen grasland bij, een zeker bouwland en een boomgaard onder één strikte
conditie. De kopers en hun nakomelingen mogen de oude naam Koetenburg niet meer
gebruiken. Die blijft behouden voor de boerderij en nog resterende landerijen. En dat
zal zo blijven tot in de 18e eeuw. Tot en met de nalatenschap van bovengenoemde
weduwe Cornelia Baldina Adriana Coetenburgh in Gent.
De ligging van de Koetenburg omstreeks 1820. In het midden het meertje De Rijd, uitlopend naar rechts in de
Kleine Rijd. De twee opvallende waterpartijen tussen de boerderij en het meertje waren mogelijk eigen
visvijvers. Dat geldt zeer waarschijnlijk ook voor de gegraven watertjes rechtsboven. De Rijd was vroeger
'bezit' van de kerk en werd wel Kerkerijd genoemd. Eigenlijk net als het later ingepolderde Kerkerijtje bij
Winkel. De kerk verhuurde vermoedelijk zowel aan beroepsvissers als aan rietdekkers. Linksboven is er nog
sprake van rietland. Het rechterstuk is in de 17e eeuw ingepolderd als de Kerkerijd(t)polder. Jan Koeman speelde
een hoofdrol bij de droogmaking van dit uitgebreide rietland.
Heel oorspronkelijk was er hier alleen maar water en was de Rijd tweemaal zo groot.
Historisch Niedorp, informatieblad 2011 nr. 1
