14
Men was bang dat er van de ingrijpende plannen voorlopig weinig terecht zou komen
door zo'n professorale tegenwerking, die zelfs aanvankelijke voorstanders aan het
twijfelen had gebracht. Men was kennelijk hier en daar bijzonder gevoelig voor de
argumenten van professor Visser. Hij werd door de tegenpartij soms afgeschilderd als een
dilettant die zich gek genoeg bemoeide met zaken als scheepvaart waarvan hij toch
overduidelijk niets afwist. Aldus de schippersvereniging 'Schuttevaer'. Men kwam maar
al te graag tot de conclusie dat de alternatieve opvattingen van Visser zeer oppervlakkig
waren, onuitvoerbaar en zelfs in bepaalde opzichten duurder dan het plan Ringers.
Hoe dan ook, sinds de oprichting van de Westfriese Kanalenvereeniging in 1890 schoot
het allemaal maar niet op. De noodzakelijke financiële bijdragen haperden. Er waren nog
al wat boeren die er niets voor voelden om 'dubbel gepakt' te worden. Eenmaal via de
gemeentelijke bijdragen en ook nog eens via de omslag van de waterschappen. En velen
hadden de woorden van Visser zeer goed in hun oren geknoopt en nog wel via hun eigen
vooruitstrevende Vereniging met de lange naam.
De tijd ging meespelen en de kranten begonnen zich af te vragen of Visser toch niet
grotendeels gelijk zou krijgen. Hoe langer de boel namelijk traineerde hoe belangrijker
het transport per vrachtauto werd. Ook al beweerden de kanaalaanhangers nog zo luid dat
vervoer per schip goedkoper was. Uiteindelijk sneuvelde de geplande kanalisatie tussen
Alkmaar en Enkhuizen roemloos met inbegrip van alle zijtakken en bleven slechts de
kanalen naar Kolhorn over, zowel vanaf de Stolpen als vanaf de Omval. De geplande
zijtak naar Schagen, waar de oude marktstad wonderveel van verwachtte, mocht ook
gegraven worden.
Op dit ogenblik zijn deze twee kanalen voornamelijk in gebruik bij de pleziervaart en
hebben ze de nodige betekenis gekregen voor de afvoer en tijdelijke opslag van overtollig
regenwater. Niet verkeerd natuurlijk. Maar bij al die oorspronkelijke plannen nog niet of
nauwelijks een rol spelend. De toekomst blijkt moeilijk voorspelbaar. Zo heeft men nu -
denkend aan items als waterberging, leefbaarheid en toerisme - waarschijnlijk al weer
spijt van allerlei gedempte wateren om ons heen.
Of professor Visser zich enigszins gekwetst heeft gevoeld bij de beschuldigingen van
oppervlakkigheid en dilettantisme? Ik zou het niet kunnen zeggen, maar ik denk dat hij er
boven stond.
Nieuwe Niedorp, 2007
Literatuur o.a.
Herman Lambooij: Een eeuw schipperen
M.F. Visser L. I. Critische beschouwingen naar aanleiding v/h Rapport over de Kanalisatie van Westfriesland
M.F Visser L. I Bedijkingen voorheen en thans
Prof. Ir M.F. Visser De Nederlandse Taal bij haar gebruik in de Landbouw
L.F van Loo en A. van Loo-Mulder: Jhr. Mr. Pieter van Foreest (1845-1922) dijkgraaf, herenboer en politicus
J. van der Haar: De geschiedenis van de Landbouw Universiteit Wageningen Deel 1 (1973-1945)